Signal op de Linux-desktop

Signal ken je (of hoor je te kennen) als dé veilige communicatie-app die in mogelijkheden en gebruiksvriendelijkheid niets onder doet voor iets als WhatsApp. Maar dan zonder data-verzamelend Facebook. Behalve op je smartphone of tablet, voelt de software zich ook uitstekend thuis op de Linux-desktop!

Ronald Smit

Communiceren is belangrijker dan ooit. Nu we midden in de coronacrisis zitten (al lijkt het erop dat veel mensen ’t idee hebben dat die alweer voorbij is…), is thuiswerken de norm. Maar ook gesprekken met familie verlopen niet face-to-face, maar veel meer via communicatie-apps. Hoe dan ook, zolang er geen afdoende werkend vaccin is (en de wereldbevolking gevaccineerd…) ziet het ernaar uit dat we met enige regelmaat van lockdowns en thuiswerken mogen gaan genieten. Het is zomaar een reden om eens kritisch naar je communicatie-app te kijken. Welke gebruik jij eigenlijk? Het brakke Skype, waarvan de versleuteling (of in ieder geval wie er kan meelezen aan gene zijde) twijfelachtig is? Of WhatsApp, waarvan Facebook zonder blikken of blozen communicatiegegevens verzamelt? Waarbij geldt dat de communicatie – volgens zeggen van Facebook – wél stevig versleuteld is en dus niet meegelezen kan worden. Maar met wie je belt of chat, hoe lang en op welke tijdstippen wordt wel geregistreerd en gebruikt. Combineer dat met bijvoorbeeld Facebook en de contacten aldaar, en de socialmediagigant kan alleraardigst in beeld brengen wie het dichtst bij je staan. En zo zijn er nog veel meer – vaak wat minder bekende – communicatieprogramma’s. Sommige zijn aardig, sommige van zeer twijfelachtige allure. Wil je op safe spelen, dan is er eigenlijk maar één echt goede keuze: Signal.

Ook op je desktop-pc

Signal is een open source communicatie-app, die van zeer stevige versleuteling gebruik maakt. Qua gebruiksgemak en mogelijkheden is het zonder meer een 1:1-vervanging voor WhatAapp en Skype. Primair bedoeld voor op je smartphone (die heb je immers de hele dag bij je) komt de software ook best van pas op een tablet of PC. Al was het maar omdat daar een groter (al dan niet virtueel) toetsenbord aanhangt (of aangehangen kan worden) en je dus langere lappen tekst zonder gepriegel kunt tikken. Omdat de versleuteling zo stevig is, hoef je voor meelezers simpelweg nooit bang te zijn. Ook niet voor meeluisteraars- of kijkers tijdens (video)bellen. Geen gedoe met centrale servers via welke alle communicatie verloopt ook, wat het inherent veiliger maakt.

Eerst installeren op smartphone

Het idee is dat je Signal eerst installeert op je smartphone. Aan de hand van het telefoonnummer van dat toestel wordt je account aangemaakt. Op zich geen verkeerde gedachte om het telefoonnummer als basis te gebruiken, WhatsApp doet dat bijvoorbeeld ook. Je kunt dan razendsnel zien wie van je contacten nog meer Signal gebruikt (en je contacten die Signal al gebruiken ‘zien’ jou ook). Gewoon op basis van dat telefoonnummer dat al in hun adresboek aanwezig is.

Linux-versie

Draait het op je smartphone, dan kan de pret beginnen. Hier uitleggen hoe ‘appen’ en (video)bellen op je telefoon werkt is zinloos: dát wijst zich echt vanzelf! Maar wat je wel zult merken is dat – net als met elke activiteit die meer dan een paar woorden tekst vereist: dat virtuele smartphone-toetsenbordje werkt, maar niet echt supersnel. Handiger voor het meer serieuze en langere chatwerk is een echt toetsenbord. Nu hangt dat ongetwijfeld al aan je Linux-systeem, dus ligt het voor de hand om Signal daarop ook te installeren. En in tegenstelling tot de makers van WhatsApp hebben die van Linux wel verder doorgedacht. En dus is er een Signal-versie voor Linux beschikbaar.

Downloaden en installeren

De downloadpagina voor de Linux-versie van Signal vind je alhier: signal.org/download/linux. Gebruik je Linux Mint of een andere Linux-distro met ingebouwde ‘app store’, dan is de kans levensgroot dat je Signal ook daarin aantreft. In Linux Mint – waaronder wij Signal gaan installeren – klik je daarvoor in het startmenu onder Beheer op Programmabeheer. In het venster dat daarop opent, tik je in het zoekveld rechtsboven de tekst Signal en wacht je (mogelijk) even. Na korte tijd krijg je een lijst met ‘hits’, het programma wat je moet hebben is Signal Desktop. Klik hier dan ook op en je ziet een korte omschrijving van de software en een groene knop Installeren. Klik daarop en klik vervolgens op Doorgaan in het venstertje waarin wordt aangekondigd dat een aantal extra onderdelen geïnstalleerd moet worden. Na downloaden en installeren van alle benodigde zaken kun je Signal starten vanuit pakketbeheer. Praktisch is alvast om te weten waar de software zich permanent genesteld heeft: in het menu Start onder Internet.

Daar is Signal in de Mint Store.

Koppelen

Om te beginnen moet de Signalversie die op je smartphone draait de net geïnstalleerde Linux-versie koppelen. Daarvoor staat alvast een QR-code in beeld. Waarbij dus geldt dat je telefoon de beheerder is en bijhoudt welke apparaten je toestemming tot koppelen hebt verleend. Om de koppeling met de Linux-Signal tot stand te brengen, start je de smartphone-app op. Tik daarin linksboven op het symbooltje met (meestal) de eerste letter van je naam en daarna in het geopende contextmenu op Gekoppelde apparaten. Mocht je dat symbooltje daar linksboven even niet zien, ga dan eerst naar de contactenlijst. Dat is althans hoe het hier op een iPhone werkt, op een Android-toestel zal de werking niet heel veel schelen gokken we. In het paneel dat hoort bij Gekoppelde apparaten tik je vervolgens op Nieuw apparaat koppelen. Richt de camera van je smartphone op de QR-code die in beeld van de Linux-versie van Signal, waarna dat programma gekoppeld is. Geef nog even een naam aan deze Linuxversie van Signal (zodat deze makkelijk te herkennen is op je telefoon in de lijst met gekoppelde apparaten), of gebruik de gesuggereerde naam. Vervolgens gaat Linux-Signal contacten en andere zaken synchroniseren, wacht even tot dat klusje geklaard is. Je ziet dan de bekende lijst met contacten in beeld verschijnen en Signal is klaar voor gebruik.

Linux-Signal toont een koppel-QR-code.

Aan de slag

De werking van de Linuxversie van Signal spreekt natuurlijk redelijk voor zichzelf. Om een bericht te tikken, klik je eerst op een contact om een gesprek mee te beginnen. Het werkt echt allemaal nagenoeg hetzelfde als in de mobiele versie van de communicatietool. Ook de geliefde emoji ontbreken niet! Met als verschil dat je er nu bijvoorbeeld ook een menubalkje bij hebt.

Ook de emoji staan paraat.

Zelf-wissende berichten

Er zijn diverse aardige zaken mogelijk. Laten we eens kijken hoe die extraatjes in de Linuxversie werken. Stel je achternaam is Bond en je werkt voor de geheime dienst van een of ander land. Vroeger gebruikte je dan handgeschreven notities voor communicatie met de baas thuis. Die vervolgens na lezen spontaan ontbrandden of opgegeten moesten worden. Niet gebruiksvriendelijk en bovendien zijn er gezondheidsrisico’s aan verbonden (zeker als je een zelf ontbrandend exemplaar voor eetbaar aanzag). Nee, dan de moderne variant. Klik in Signal in een lopende chat op de knop met de drie puntjes rechtsboven (naast het vergrootglaasje). In het contextmenu dat daarop opent klik je op Zelf-wissende berichten. Kies een gewenste zelfvernietigingstijd en je zult zien dat elk door getikt en verzonden bericht na die ingestelde tijd automatisch verdwijnt. Je ziet – als je goed kijkt – bij elk verzonden bericht zelfs een timertje staan dat langzaam aftelt naar nul. Natuurlijk biedt dit nooit 100 procent zekerheid, want de ontvangende partij kan natuurlijk altijd een screenshot maken. Maar als je je aan beide kanten aan de regels houdt en dat niet doet, laat je geen digitale sporen na in Signal. Bedenk overigens – voor zover nog niet duidelijk – dat de zelfvernietigingstimer voor álle berichten geldt na het aanzetten van deze optie. Wil je berichten (weer) gewoon bewaren, dan breng je opnieuw een bezoekje aan het driepuntjes-menu en kies je onder Zelf-wissende berichten voor de optie uit.

De moderne variant van zelf-ontbrandende berichten.

Stickers

Voor de liefhebbers van stickerpakketten: die zijn eveneens beschikbaar in de Linuxversie van Signal. Doe die dingen nou ook weer niet meteen af als frivoliteit. Bedenk dat ze mogelijk (hopelijk) helpen een deel van de tieners en hipsters over te laten stappen op een stevig beveiligde communicatietool. Als dat doel bereikt kan worden door een stickerpakket: juich het dan wat ons betreft vooral toe! Om stickerpakketten te installeren, gebruiken en bekijken klik je achter het veld waarin je je chatteksten invoert op de stickerknop (de eerste van de drie). Kies een van de standaard beschikbare pakketten (heel veel zijn het er nog niet), of gebruik een ontvangen pakket dat je van iemand in een bericht gekregen hebt. Stickeren maar, zouden we zeggen!

Ook stickers zijn beschikbaar in de Linux-versie van Signal.

Bestanden veilig delen

Wat ook erg handig is, is dat je (privacygevoelige) bestanden via Signal op een ultraveilige (want stevig versleuteld) manier kunt delen. Denk aan bijvoorbeeld (al dan niet van een scan afkomstige) pdf’jes. Bedenk daarbij overigens wel dat hoewel de communicatie via Signal nagenoeg onkraakbaar is, de ontvangende partij de zwakke factor is. Als hij of zij niet zorgvuldig omgaat met de ontvangen documenten of ze vervolgens elders deelt, houdt het qua veiligheid vanzelfsprekend op. De mens zal altijd het probleem blijven, de techniek is allang in staat om veilig te werken.

Deel ook je documenten veilig via Signal.

Hele gesprek weg

En om dan maar weer op dat onderdeel veiligheid en privacy terug te komen: mocht je ooit het gevoel hebben dat er een wel heel erg privacygevoelige chat gevoerd is, maar je had niet de zelf-wissende berichten geactiveerd? Geen angst, je kunt de hele conversatie alsnog in één klap wissen. Klik daarvoor weer op de knop met de drie puntjes rechtsboven in een chat en daarna op Berichten wissen. Klik in het dialoogvenstertje met de vraag Dit gesprek voorgoed wissen op Begrepen en er blijft geen spoortje over van het betreffende gesprek. Met als welbekende ‘mits’ wederom: als je de tegenpartij 100 procent  kunt vertrouwen wat het niet maken van screenshots betreft.

Weg met die conversatie.

Blijft over de menubalk van het Signal-venster in Linux. Het zijn de bekende zaken, meest interessant is hier Voorkeuren onder Bestand. Je kunt hier onder meer een licht of donker thema kiezen. De allerlaatste optie met de roodgekleurde knop Gegevens wissen is er eentje om echt te onthouden. Als je Signal ooit wilt verwijderen van je systeem (of tijdelijk deactiveren), klik dan eerst op deze knop om alles wat er ooit binnen de Linux-Signal is getikt en gecommuniceerd te verwijderen. Klik je op deze knop, dan verschijnt een groot waarschuwingsvenster waarin je ter bevestiging op Alle gegevens wissen moet klikken. Zie het maar als een soort van paniekknop, voor als de contra-geheime dienst al op je voordeur staat te beuken. Overigens is het dan handig om ook de koppeling met de Linux-Signal in het overzicht van gekoppelde apparaten op de smartphone-versie van Signal even te verwijderen, om onduidelijkheden te voorkomen. Signal zelf springt na deze wis-actie overigens weer terug in de beginstand: je ziet een QR-code waarmee je de software opnieuw kunt koppelen. Ook handig voor de grote voorjaarsopruiming dus.

Hiermee geef je Signal als het ware een ‘hard reset’, waarbij alle gegevens worden gewist.

(Video)bellen?

Misschien is het je opgevallen: je kunt niet (video)bellen via de desktopversie van Signal. Althans, nog niet op moment van schrijven van dit artikel. Signal werkt er wel aan. Maar je kunt je afvragen of het een echt een noodzakelijke functie is. Bellen werkt een stuk natuurlijker via een telefoon. Hét grote voordeel van Signal op de PC is dat je over een fatsoenlijk toetsenbord beschikt om comfortabel meer uitgebreide en langer durende chats mee te veraangenamen. En ook om snel en veilig bestanden mee te delen met anderen.