Sinds 1999 al, ontwikkelt de Nederlander Huub Mons aan HuMo-gen voor stamboomonderzoek. Iets officiëler gezegd is dit een genealogie-programma. We installeren de webapplicatie HUMO-gen en geven bovendien nog enkele tips waar je stamboomonderzoek doet. 

Met HuMo-gen houd je in de eerste plaats standaard gegevens bij zoals naam, geboortedatum of beroep. Samen met de familierelaties bouw je zo een klassieke stamboom op. Het toevoegen van foto’s of scans van geboorteaktes maakt je stamboom interessanter. Door extra functionaliteit zoals Google Maps om de geografische spreiding van je voorouders te zien, wordt je verleden nog leuker.

 

Installatie

HuMo-gen is een webapplicatie op basis van het bekende trio Apache, MySQL en PHP. Installeer deze componenten daarom als eerste. In plaats van MySQL gebruiken distributies tegenwoordig het hiermee compatibele MariaDB. In dit artikel gaan we verder uit van een lokale installatie op Fedora. Bij andere distributies varieert de naamgeving van pakketten en directories enigszins. 

 

Om de database te benaderen gebruikt HuMo-gen de PDO driver. Installeer daartoe php-mysqlnd. Let op, alleen php-pdo installeren is niet voldoende! Verder moet je php-gd installeren voor de volledige grafische functionaliteit. Als je te zijner tijd HuMo-gen vanuit diens webinterface wilt updaten, moet je bovendien php-pecl-zip installeren. Hiermee pakt PHP zip-bestanden uit.

 

Download nu het zip-bestand van HuMo-gen en plaats de uitgepakte bestanden in de zogeheten document root van Apache. Bijvoorbeeld:

/var/www/html/humogen

 

Maak de webserver tot eigenaar van deze directory inclusief bestanden en subdirectories:

 

chown -R apache: /var/www/html/humogen

Hiermee voorkom je dat het installatiescript of de exportfunctionaliteit van HuMo-gen struikelt over verkeerde rechten. Tot slot ga je in je webbrowser naar het volgende adres:

 

http://localhost/humogen

 

Vanaf hier leidt HuMo-gen je verder door de installatie. Onder andere maakt hij in de database tabellen aan. Bij een upgrade zorgt de applicatie zelf voor de update hiervan. HuMo-gen vraagt je om een beheerder en een gewone gebruiker aan te maken. Standaard mag alleen de beheerder stamboomgegevens aanpassen. Als je als enige aan de stamboom werkt, heb je de gewone gebruiker dan eigenlijk ook niet nodig.

 

Stamboom

Na installatie kom je terecht in het beheerscherm. Laten we meteen Nederlands als taal instellen via Control -> Settings. Ga vervolgens naar Stambomen -> Stambomen (afbeelding 1). HuMo-gen heeft al een stamboom met de naam “GEEN NAAM” aangemaakt. Klik op het edit-icoontje om dit in iets sprekenders te veranderen. Indien gewenst voer je meteen meerdere stambomen op.

 

Van nog levende personen beperkt HuMo-gen de getoonde gegevens. Op een publieke website ben je dit door privacy-wetgeving verplicht. Voor thuisgebruik is het handiger om in het tabblad Stamboom gegevens het privacy filter op “Alle personen WEERGEVEN” te zetten. Nu hoef je niet in te loggen om alle gegevens te bekijken. Dit filter is mede de reden dat je als beheerder twee keer moet inloggen. Bij de eerste login hef je de filterwerking op. Dan verschijnt het menu Admin waar je nogmaals moet inloggen voor het beheerscherm waar we momenteel in werken (zie ook afbeelding 3).

 

Mocht een familielid al gegevens over je stamboom in een genealogie-applicatie bijhouden, vraag hem of haar dan om dit in Gedcom-formaat te exporteren. Dit is een standaard om gegevens tussen genealogische programma’s uit te wisselen. Gebruik dit bestand vervolgens om je stamboom te vullen via het tabblad Gedcom bestand inlezen. Soms ontbreken wel bepaalde gegevens doordat applicaties eigen extensies gebruiken.

 

Voorouder

Gebruik nu het menu Muteren -> Muteren om je eerste voorouder in te voeren (afbeelding 2). Als je de stamboom middels een Gedcom-bestand al hebt gevuld, gebruik je ditzelfde menu om gegevens aan te passen of uit te breiden. Door op een plus-teken geheel links te klikken verschijnen nog meer informatievelden. Om de gegevens op te slaan klik je tenslotte op Opslaan rechtsboven.

 

In geval dit je eerste voorouder was, verschijnen nu twee extra tabbladen evenals een menu links. Gebruik het tabblad Huwelijk/relatie om gegevens van een relatie zoals huwelijk of verloving toe te voegen. Links in het menu verschijnt dan de naam van de partner als “N.N.” Klik hierop om zijn of haar persoonsgegevens in te vullen. Via ditzelfde menu voeg je vervolgens ouders en kinderen toe. Op deze manier bouw je je stamboom gestaag steeds verder uit.

 

Overigens toont HuMo-gen kinderen standaard in volgorde van invoeren. Gebruik het tabblad Kinderen om dit aan te passen. Hier bepaal je ofwel zelf de gewenste volgorde of laat je HuMo-gen het automatisch uitvoeren. In dat laatste geval wordt dat op volgorde van geboorte. Als eerste  komen kinderen met onbekende geboortedatum. Dat klinkt vreemd maar houd er rekening mee dat naarmate je verder in het verleden duikt, lang niet alle gegevens meer voorhanden zijn.

 

Ovezicht

Na het invoeren van een stuk stamboom wil je natuurlijk resultaat zien. Gebruik in de menubalk de meest linkse knop met de drie horizontale streepjes en klik in het submenu op Website. Je ziet nu het publiek toegankelijke deel van de HuMo-gen webapplicatie (afbeelding 3). Klik op Stamboom -> Personen voor een lijst met de tot nu toe ingevoerde voorouders. Beweeg met de muis boven het icoontje geheel links van een persoon. Er verschijnt dan een context-menu met een aantal presentatiemogelijkheden.

 

Veel gebruikt zijn de kwartierstaat en het parenteel. De kwartierstaat toont van een persoon de ouders, grootouders, enz. Dit is de klassieke stamboom. Het parenteel toont juist zijn kinderen, kleinkinderen, enz. Dit is dus het overzicht van nazaten. Je hebt de keuze uit tekstuele weergave of grafische. De grafische weergave oogt fraaier maar is bij grote stambomen minder praktisch. Dan is de tekstuele weergave, met name het outline report, juist handiger voor een goed overzicht. 

 

Via het menu Extra heb je de beschikking over allerlei andere informatie. Zo toont het submenu Verjaardagen een kalender met per maand de verjaardagen van je voorouders. Via Statistieken krijg je gegevens zoals het gezin met de meeste kinderen of de langstlevende persoon. Ook Google maps is leuk om een indruk te krijgen van de geografische spreiding. Per geboorte- of overlijdensplaats zie je het aantal personen. Dit laatste werkt alleen als je als beheerder in Beheer -> Google maps een geo-locatiedatabase hebt opgebouwd. Helaas moet je die telkens opnieuw genereren als er geboorte- of overlijdensplaatsen bijkomen.

 

Om weer verder te gaan met het aanvullen van je stamboom klik je op het menu Admin.

 

Tot slot

HuMo-gen is een heel praktisch programma om je stamboom bij te houden. Met name de mogelijkheid om media zoals foto’s en scans of brongegevens zoals van kerkarchieven toe te voegen maakt de stamboom des te interessanter. Het is alleen jammer dat je stambomen niet kunt koppelen. Als namelijk blijkt dat iemand in twee stambomen voorkomt, moet je die in beide stambomen opvoeren. Dat geldt eveneens voor diens ouders en kinderen. Daardoor heb je dubbel werk en grotere kans op fouten.

 

Waar te beginnen?

 

Gelukkig is inmiddels veel online beschikbaar en komt er steeds meer bij. Veel bestaat helaas nog wel in de vorm van scans zodat het speurwerk deels monnikenwerk blijft. De Duitse archieven zijn niet centraal georganiseerd. Bovendien is hier veel afgeschermd door de strengere privacywetgeving.

 

– Als eerste zijn de gegevens uit de burgerlijke stand een goed startpunt: www.wiewaswie.nl

– Voor gegevens van vóór 1796 moet je kerkarchieven raadplegen. Gelukkig hebben de Mormonen deze gescand en gepubliceerd: familysearch.org

– Het zoeken in dit enorme archief verloopt het handigst via: zoekakten.nl

 

– Ook het Belgisch rijksarchief heeft veel online beschikbaar gesteld, zowel van de burgerlijke stand als de parochieregisters: search.arch.be