De Raspberry Pi is ongetwijfeld de meest succesvolle SBC, ofwel single board computer van dit moment. Hoewel er standaard een prima pakket aan direct werkende software (inclusief meerdere besturingssystemen) beschikbaar is, valt er nog veel meer te beleven. Een duik in de wondere wereld van de Raspberry Pi distro’s.

Ronald Smit
Gepubliceerd in Linux Magazine 2021 editie 4

Met de Raspberry Pi haal je een verrassend capabel computersysteem in huis, zeker in de meest recente uitvoering, ofwel versie 4. Dat leent zich met de standaard ‘NOOBS’-set aan software prima voor alledaagse taken en studie. Maar er is nog veel meer aan kant-en-klare distro’s te vinden. Zoals bijvoorbeeld Ubuntu, waarmee je dit bekende desktop-OS ook gewoon op je Raspberry kunt draaien. Interessant, want als je een Raspberry Pi 4 met 8GB RAM koopt, dan heb je voor de meeste dagelijkse computerbehoefte meer dan genoeg power in handen. Mailen, browsen, een Office-pakket en ga zo maar door. Bouw de Raspberry in een kastje (liefst voorzien van goede koeling), plak het achterop een monitor en je hebt je eigen all-in-one gebouwd. Je kunt zowel server- als desktop-versies downloaden via https://ubuntu.com/download/raspberry-pi, waar je ook de installatie instructies aantreft. Let ook op het advies om op de Raspberry Pi 4 te kiezen voor de 64-bit versie, dat werkt net weer wat sneller.

Volumio muziekspeler

Schakelen we even over naar een totaal andere ‘dedicated’ toepassing van je Raspberry Pi: Volumio. Hiermee maak je van je mini-systeem een volwaardige audiostreamer met een scala aan mogelijkheden. Denk aan streamen van muziekbestanden opgeslagen op iets als je NAS, maar ook streamen van duizend-en-één internetradiostations is zo geregeld. Aardig is dat Volumio ook hi-res externe DAC’s ondersteunt, wat betekent dat je een uitstekende geluidskwaliteit kunt realiseren. Je zou het energiezuinige en compacte geheel ook in je auto of camper kunnen bouwen. De bediening van het geheel verloopt via een heldere webinterface of een app. Volumio vind je op https://volumio.org.

RISC OS

Nog even wat aandacht voor een standaard aanwezig OS in de ‘NOOBS’-distro van de Raspberry Pi-makers: RISC OS (ook los te downloaden vanaf https://www.riscosopen.org/content/downloads/raspberry-pi). Het wordt wat overschaduwd door Raspbian, maar RISC OS is dankzij de Pi nog altijd springlevend. De eerste versie van dit besturingssysteem stamt uit alweer 1987 en heeft dus een lange geschiedenis. Aardig is dat je in RISC OS ook het roemruchte BBC Basic aantreft, voor de liefhebbers van klassieke Basic-interpreters. Voor de rest is het een snel en alleraardigst OS waar je wat ons betreft best eens wat tijd aan kunt besteden. Je treft het zoals gezegd aan in de ‘standaard’-distro voor de Raspberry Pi, te vinden op https://www.raspberrypi.org/software/.

LibreELEC: stabiele mediaspeler

Met LibreELEC maak je een volledige mediaspeler van je Raspberry Pi, inclusief de mogelijkheid tot afspelen van videostreams en een strakke tv-vriendelijke gebruikersinterface. LibreELEC is trouwens het achterliggende OS dat uiteindelijk ’t welbekende Kodi start. Wat LibreELEC min of meer bijzonder maakt, is dat het hier een meer conservatieve distro betreft. Wat betekent dat updates en nieuwe versies alleen na grondig testen uitgebracht worden. Als je gewoon op zoek bent naar een stabiel en betrouwbaar geheel en niet zo experimenteerlustig bent een absoluut pluspunt. Ook voor LibreELEC geldt vanzelfsprekend dat je er ’t meest uithaalt op de Pi 4. Downloaden kan vanaf https://libreelec.tv/downloads_new/raspberry-pi-1/, installatie-instructies vind je op: https://wiki.libreelec.tv/installation/create-media.

RetroPie, terug naar het verleden

Gek op games uit de oude doos? Dan kun je tegenwoordig een scala aan opnieuw uitgegeven retro-consoles kopen, veelal met toevoeging ‘mini’ in de naam. Leuk en aardig, maar als je ze allemaal wil hebben, wordt dat al snel een tamelijk kostbare hobby. Handiger en vele malen goedkoper is dan RetroPie. Een compleet geheel met een scala aan ingebouwde emulatoren verstopt onder een gebruiksvriendelijke interface. Je brengt er al je oude games weer mee tot leven. Of het nu gaat om iets van je geliefde console van weleer of je aloude homecomputer. Er zijn meer dan genoeg rom- en diskimages online te vinden voor zo ongeveer elk ooit verschenen computer- en gamesysteem. Het is daarbij vanzelfsprekend wel de bedoeling om alleen de legale exemplaren te gebruiken. Of je maakt met de nodige tools disk-images op je oude homecomputer van bijvoorbeeld floppies die je al in bezit hebt. Hoe dan ook, RetroPie is na installatie een compleet platform voor al je retro-behoeften. Downloaden doe je via https://retropie.org.uk/download/

.

OpenWRT

Bouw je eigen (travel) router met OpenWRT, het besturingssysteem dat (onder meer) bij uitstek geschikt is voor routers. Het is daarbij wel jammer dat er op moment van schrijven nog altijd geen stabiele release voor de Pi 4 beschikbaar is; voor alle voorgaande versies kun je wel terecht op de downloadpagina (https://openwrt.org/toh/views/toh_fwdownload). Jammer, want de Pi 4 is immers de Raspberry die over een echte 1 Gbps ethernet-aansluiting beschikt. Gelukkig wordt er wel aan een Pi 4-versie gewerkt, maar je kunt nu alleen nog snapshots (experimentele versies) downloaden. Ben je op zoek naar stabiliteit, dan is het beter om een Pi 3 in te zetten voor deze klus.

Nog veel meer

Er is meer dan genoeg keuze aan Raspberry-distro’s. Een nagenoeg volledig overzicht vind je op https://elinux.org/RPi_Distributions. Behalve de meer bekende Linux-varianten tref je er ook een serie exoten aan, maar wellicht zit daar precies tussen wat je zoekt. Wel zien we dat deze lijst qua links niet helemaal up-to-date meer is, sommige distro’s (zoals Commodore Pi) worden al vele jaren niet meer bijgewerkt en kun je dus ’t beste links laten liggen. De door ons in dit artikel genoemde exemplaren worden allen actief bijgehouden en zijn daarmee dus (als het een beetje mee zit!) zowel veilig als recent.

Installeren

De meeste distro’s worden aangeboden als een al dan niet gecomprimeerd imagebestand. Deze moet je vervolgens overhevelen naar een micro-SD-kaart die je na gedane arbeid in de Raspberry prikt. De makers van de Raspberry Pi gebruiken een eigen tooltje die hun distro snel en zonder gedoe op de SD-kaart zet. Want: je kunt niet zomaar dat .img-bestand via een bestandsbeheerder kopiëren naar de geheugenkaart. Je moet een tool gebruiken om zo’n image correct op de kaart te zetten. Meest gebruikte voor Windows is ongetwijfeld Win32 Disk Imager, te downloaden vanaf https://sourceforge.net/projects/win32diskimager/. Draai je Linux? Dan is er Etcher (https://www.balena.io/etcher/). Ga je aan de slag met zo’n tool, check dan altijd heel goed (en liefst nog een keertje extra) of je het correcte doelstation hebt geselecteerd. Om ellende te voorkomen. Een stappenplan betreffende het ‘installeren’ van distro-images vind je op https://thepi.io/how-to-install-raspbian-on-the-raspberry-pi/, feitelijk is ’t allemaal niet zo heel ingewikkeld.

Android

Er is nog altijd geen officiële versie van Android uitgebracht voor de Raspberry Pi. Dit heeft mede te maken met het feit dat, tot de komst van de Pi 4, dit eigenlijk weinig zinvol was. Moderne versies van Android draaien gewoon niet lekker op oudere versies. Met de Pi 4 is die belemmering (zeker in de 8 GB-versie) van de baan. Dat Android (inderdaad via wat gedoe) wel degelijk prima aan de praat te krijgen is en vooral ook hoe je dat realiseert, kun je nalezen in dit artikel: https://computertotaal.nl/artikelen/overige-elektronica/zo-draai-je-android-op-je-raspberry-pi. Bedenk echter dat je op jezelf aangewezen bent om eventuele problemen op te lossen, het wordt zonder meer een beetje avonturieren. Ook geldt dat Android vanzelfsprekend ’t best tot z’n recht komt in combinatie met een aanraakscherm.