Open source is terug bij de EU

De nieuwe Europese Commissie (EC) geeft politieke steun aan open source. Eind maart 2015 publiceerde de EC een bijgewerkte open source-strategie om het gebruik van dit type software in de Europese instituten aan te moedigen. De drie zwaartepunten zijn: gelijke kansen voor open source bij aanbestedingen, het bijdragen aan open source-projecten en het vrijgeven van door de EU ontwikkelde software. Aanpassing van het beleid was in december 2014 al aangekondigd.

De Europese Commissie schrijft op 27 maart 2015 dat het open source een eerlijke kans wil bieden, door bij aanbestedingen te kijken naar het totaal van de kosten. De EC gaat rekening houden met de ‘exit costs’, kosten die nodig zijn om van een oplossing af te komen, zoals de kosten voor het overzetten van gegevens of het aanpassen en ombouwen van kleine, ondersteunende computerprogramma’s.

Meteen hier achteraan meldt de EC dat het “erkende, goed gedocumenteerde en bij voorkeur open technische specificaties” gaat vereisen. Deze standaarden moeten in alle vormen van software toepasbaar zijn. De uitwisselbaarheid van IT oplossingen (interoperabiliteit) is immers van groot belang bij de EC.

Het nieuwe beleid spruit voort uit de politieke dekking voor DIGIT van de in oktober 2014 vers-benoemde Europese Commissie. Die steun bleek al in december 2014, toen Pierre Damas, een topfunctionaris bij DIGIT, het nieuwe beleid openbaarde tijdens een bijeenkomst over de rol van open standaarden bij ICT-aanbestedingen. De steun voor open source moet geïnteresseerde ambtenaren en betrokken Directoraten-Generaal aanmoedigen, vertelt Damas.

De EC weet dat het gebruik van open source de kosten van ICT verlaagt en dat dit type software een zelfstandige Europese ICT-sector zal bevorderen, aldus Damas. “Ons interne beleid gaat veranderen en open source gaat de voorkeur krijgen.”

Verwacht geen schokkende veranderingen, zoals een Linux-desktop, waarschuwt Damas wel nog. De kantoorautomatisering bij de EC gaat heel geleidelijk op de schop. De eerste aanpassingen voorziet DIGIT voor de software voor direct messaging en groupware.

Technische details

Detail is het gebruik van de term ‘technische specificaties’: wellicht schept dit mogelijkheden voor het Directoraat Generaal voor Informatie Technologie, de IT-organisatie van de Commissie. DIGIT wil graag ruimte bieden aan internet standaarden, zoals die geschreven worden door W3C en OASIS. Deze organisaties zijn veel opener dan de bij de EC gebruikelijke standaardisatie-bolwerken ISO, CEN, Etsi en Cenelec. Daarnaast: DIGIT worstelt al jaren met de omschrijving van ‘open standaarden’. Een eerste definitie was opgenomen van het ‘European Interoperability Framework’, een voor de EU belangrijk beleidsdocument uit 2004. In de tweede versie, uit 2009, ontbrak deze omschrijving tot frustratie van achterdochtige voorstanders van open source. Wel bepaalde EIF versie 2 dat intellectuele eigendomsrechten in technische specificaties geen beperkingen mogen vormen voor implementatie in open source [paragraaf 5.2.1].

Ontwikkeling van software krijgt extra aandacht in het open source-beleid. Voor de zelf te bouwen oplossingen geeft de Commissie de voorkeur aan open source, ook als deze software ontwikkeld wordt door derden. Daarnaast wil de Commissie nauwer contact met bestaande open source-gemeenschappen; EC ontwikkelaars worden aangemoedigd om verbeteringen en nieuwe functionaliteiten met deze groepen te delen.

De ingenieurs en technici van DIGIT vinden het meewerken aan bestaande open source-oplossingen belangrijk. Niet voor niets maakt DIGIT “Bijdragen” het nieuwe blok in een schema getiteld: “De evolutie van open source bij de Europese Commissie”. Damas en collega’s willen alle drempels wegwerken die nu de interne ontwikkelaars isoleren van open source-oplossingen. Hoe zit het met auteursrecht, welke naam komt er bij de code te staan? En wat te doen met eventuele intellectuele eigendommen in code? “Code bijdragen is makkelijker gezegd dan gedaan”, aldus Damas.

*****************invoegen afbeelding 1****************