Je hebt net een gloednieuwe Linux Mint-machine ingericht? En je hebt toevallig ook nog een NAS in je thuisnetwerk staan? Dan kun je vanzelfsprekend de gedeelde mappen daarvan ook benaderen en gebruiken onder Mint.

Door: Ronald Smit

Een NAS is een heel praktische, centrale opslagplek voor al je bestanden. Gebruik je bovendien een RAID-configuratie met gespiegelde schijven en eventueel ook nog een externe USB-back-upschijf gekoppeld aan die NAS (backuppen naar een clouddienst kan meestal ook), dan ontstaat een wel heel veilig systeem. Zelfs als de harde schijf of SSD het loodje legt in je computer, dan heb je altijd al je documenten nog gewoon achter de hand. Enige voorwaarde is dat je altijd alles bewaart in een gedeelde map.

Gedeelde map en gebruikers

Die gedeelde mappen maak je aan via de gebruikersinterface van je NAS. De manier waarop verschilt per merk NAS, maar veelal wijst het zich vanzelf. Ook kun je vaak meerdere gebruikers aanmaken. Onder elk van die gebruikers kunnen dan gebruiker specifieke gedeelde mappen komen te staan. Plus eventueel één of meer mappen die voor gebruikers gezamenlijk toegankelijk zijn. Tot slot is er ook nog de allesoverheersende admin-account die toegang heeft tot alle gedeelde mappen. Ben jij de enige gebruiker van je NAS, dan is de kans zelfs groot dat je alleen maar het admin-account gebruikt. Of dat trouwens heel handig is, lees je in het kader bij dit artikel…

Bestanden

Hoe dan ook, om gedeelde mappen te benaderen vanuit Linux Mint ga je als volgt te werk. Zorg eerst dat je de gebruikersnaam en het bijbehorende wachtwoord van de account waarvan je gedeelde mappen wilt gebruiken klaar hebt liggen. Start dan de app Bestanden. Normaliter vind je die in de werkbalk rechts van de startknop. Mocht het programma daar toevallig niet (meer) staan, dan vind je het ook altijd nog terug in het startmenu, onder Hulpmiddelen.

Hier vind je de app Bestanden in Linux Mint.

Netwerk

Eenmaal gestart zie je als (mogelijk) ex-Windows gebruiker iets wat op de aloude Verkenner lijkt. Bestanden heeft dan ook precies dezelfde functie. Om een externe, gedeelde map te koppelen klik je in de kolom links op Netwerk onder Netwerk. Je ziet dan direct alle netwerkapparaten in beeld verschijnen (heel misschien moet je een paar tellen wachten). Dubbelklik op een pictogram met de tekst (Bestanden delen) eronder.

Daar zijn al onze apparaten die (mogelijk) netwerkmappen in de aanbieding hebben.

Accountgegevens invullen

In het geopende venster tik je gebruikersnaam en wachtwoord van de beoogde gebruiker in. Let daarbij op dat je achter Domein hetzelfde domein invult als dat je tijdens het installeren van je NAS ook hebt gebruikt. Die domeinnaam is vanzelfsprekend altijd weer terug te vinden via de webinterface van de NAS onder de netwerkinstellingen. De drie opties daaronder spreken voor zich. Zit je alleen achter je pc en is deze van een niet al te simpel wachtwoord voorzien, dan zou je voor de laatste optie kunnen kiezen, ofwel ‘Voor altijd onthouden’. Dat levert het meeste gebruikersgemak op (telkens als je nu op het eerder genoemde pictogram onder Netwerk dubbelklikt, ga je meteen door naar je mappen zonder wachtwoordgedoe), maar ook het minst veilige scenario. Iedere andere persoon die achter jouw systeem zit kan nu immers ook zonder accountgegevens op die NAS-mappen rondneuzen (gebruik dus bij meerdere gebruikers van jouw computer ook meerdere gebruikersaccounts onder Linux om die ellende te voorkomen!).

Vul hier alle benodigde inloggegevens van een gebruiker in.

Verbonden!

Na een klik op Verbinden zie je nu alle mappen die beschikbaar zijn onder de gebruikersaccount waarvan je net de gegevens hebt ingevoerd. Vanaf dat moment werken de netwerkmappen net zoals lokale mappen. Je kunt er bestanden vanaf openen, naar wegschrijven, kopiëren enzovoorts. Voor een ieder die van Windows komt: mappen krijgen geen driveletters, Windows is het enige moderne OS dat deze toch wat gedateerde en gelimiteerde mogelijkheid nog altijd gebruikt. Wat onder Linux Mint helaas zonder trukendoos niet kan is ‘automounten’. Ofwel: je kunt geen map direct na het opstarten en inloggen van je Linux-systeem laten koppelen. Waarom dat precies is? Tja, dat hebben de makers van Ubuntu Linux en Mint (dat afgeleid is van Ubuntu) ooit zo bedacht. Zijn heel veel vragen over van gebruikers, maar vooralsnog is en blijft het antwoord nee. Het kán wel, maar dan moet je wat steviger in je schoenen staan en deze wiki eens grondig doornemen. Niet iets wat onder de noemer van dit artikel past. Ook in de Linux-wereld is niet alles perfect en er heerst bij programmeurs nog te vaak het idee dat als je meer wilt, je maar naar de command prompt moet uitwijken. Maar daar hoort iets basaals als dit eigenlijk niet thuis, zouden we zeggen.

En we hebben toegang tot de mappen op onze NAS!

Nou ja, genoeg gezeurd. Je weet nu in ieder geval hoe je netwerkshares vanaf je NAS kunt benaderen. Het werkt trouwens hetzelfde als je op deze manier een op een Windows-machine gedeelde map wilt benaderen. Handig als je gegevens van je oude Windowscomputer naar je nieuwe Linux-systeem wilt overhevelen bijvoorbeeld.

Admin-account op je NAS voor alles?

Op zich werkt het natuurlijk prima: een admin-account op je NAS met jou als enige gebruiker. Makkelijk ook, want na inloggen heb je direct de beschikking over alle faciliteiten. Ook het in dit artikel beschreven koppelen van shares op een NAS levert ook meteen de hoofdprijs op in de vorm van het kunnen benaderen van alle gedeelde mappen van alle (eventuele) gebruikers. Maar dat is ook meteen een flink risico. Zeker als er ook nog Windows-systemen in je netwerk draaien. Dan loop je altijd het risico op een virus. En mocht dat nou net ransomware zijn, dan is een admin-account voor zo’n stukje malware vanzelfsprekend inderdaad de hoofdprijs. Het kan nu immers alle mappen op je NAS benaderen. Was je alleen ingelogd met één specifieke gebruikersaccount en een gelimiteerd aantal shares, dan was de schade een stuk beperkter geweest. Kortom: ook als enige gebruiker van je systemen thuis is het verstandig om je admin-account echt alleen voor systeembeheerders (NAS-beheerders)taken te gebruiken. En slechts één specifieke gebruikersaccount te mounten onder je Linux (Mint) systeem. En al helemaal onder welk Windowssysteem dan ook, zéker als dat door iemand anders in huis gebruikt wordt!

Op de NASsen van het welbekende merk Synology maak je eenvoudig gebruikers aan via het Configuratiescherm.

NAS, maar dan anders

Een échte NAS is voor serieuze en veilige dataopslag nog altijd het beste. Maar ook steeds meer routers bieden de mogelijkheid om een aangesloten schijf te delen. Dat is vooral interessant als je router over USB3-poorten beschikt, je kunt dan lekker snel gegevens van en naar een aangesloten schijf, SSD of USB-stick overhevelen. Let daarbij wel op dat je ook de USB3-snelheid van je USB3-poort geactiveerd hebt. Bij sommige routers (onder andere FRITZ!Boxen) zijn ze standaard ingesteld op USB2-snelheid om energie te besparen en moet je USB3 expliciet aanzetten. Werkt het eenmaal, dan is zo’n router een aardige armeluis-NAS. Waarbij je wel moet bedenken dat raid ontbreekt, wat betekent: schijf defect, data weg. Back-ups maken is dus bittere noodzaak. Dan zijn er nog de multifunctionele printers die steeds vaker ook over datadeel-mogelijkheden beschikken. Zijn geen snelheidsmonsters, maar in geval van nood is het soms best handig. In alle gevallen koppel je de gedeelde map(pen) op de aangesloten opslagmedia eenvoudig op de in dit artikel beschreven wijze.