Windows 10

 Met Windows 10 neemt Microsoft heel wat streken over van de huidige mobiele besturingssystemen. Het nieuwste besturingssysteem uit Redmond wil alles van je weten en maakt het je wel heel moeilijk om je privacy te beschermen.

Voor wie Android, iOS of een ander mobiel besturingssysteem gebruikt, is het al gewoon dat hij continu wordt bespioneerd, zij het door het besturingssysteem zij het door allerlei apps. Kijk maar eens naar de lijst met machtigingen die een willekeurige app vraagt wanneer je ze installeert. Met Windows 10, dat door Microsoft in de markt wordt gezet als een ‘universeel besturingssysteem’ dat op alle types apparaten draait, krijgen we dit soort verzamelwoede ook op onze computers.

Eigenlijk zou dit niet mogen verbazen. Toen Microsoft aankondigde dat het Windows 10 gratis zou maken voor wie binnen het jaar na de release zijn Windows 7- of 8-systeem upgradet, hoorde je alleen maar triomfantelijke geluiden. Maar hoe denk je dat Microsoft dan nog aan zijn besturingssysteem kan verdienen? De uitspraak “If you are not paying for it, you’re not the customer; you’re the product being sold” is hier wel op zijn plaats. Microsoft wil zoveel mogelijk informatie over zijn gebruikers te weten komen om zo goed mogelijk extra diensten te kunnen verkopen. En die informatie zelf verkopen ze natuurlijk ook aan andere geïnteresseerde partijen.

Gelukkig zijn de meeste van die privacygevoelige functies uit te schakelen, maar ze staan standaard na de installatie wel allemaal ingeschakeld. Het zijn er maar liefst 37! Met een geanonimiseerd reclame-ID kunnen online adverteerders je tracken en hun advertenties beter op je afstemmen. Toepassingen krijgen je locatie én een geschiedenis van je locaties te zien. Gebruik je de persoonlijke assistent Cortana (voorlopig nog niet in het Nederlands beschikbaar), dan wordt jouw stemgeluid naar Microsoft geüpload voor analyse. En log je in met een Microsoft-ID, zoals een Live-mailadres, dan houdt Microsoft je hele browsergeschiedenis, favorieten, toepassingen die je gebruikt en nog veel meer bij.

Je kunt alle privacy-instellingen nagaan en alle privacygevoelige functies uitschakelen. Maar dan komt er nog iets bij: Windows 10 is de eerste versie met een nieuw updatebeleid dat ‘Windows as a Service’ heet. In plaats van om de zoveel jaar een grote nieuwe versie, krijgt Windows continu updates met nieuwe functionaliteit, alsof het een clouddienst is. Het heeft iets weg van een rolling release model bij Linux-distributies, met één essentieel verschil: Windows 10 dringt je die updates op. Je kunt het updaten niet tegengaan, tenzij je Windows 10 Enterprise gebruikt. Op een dag is er dus waarschijnlijk een nieuwe privacygevoelige functie bijgekomen, die standaard ingeschakeld staat, en je hebt daar geen enkel idee van. Als gebruiker van Windows 10 leef je dus de hele tijd met de vrees dat je privacy onder druk staat.

Is dit de toekomst van besturingssystemen? Aanvaarden we dat we ons thuis in onze woonkamer of slaapkamer niet meer veilig voelen, omdat we constant ogen in onze rug (of uit ons computerscherm) voelen priemen? Als lezer van Linux Magazine hoef ik je waarschijnlijk niet meer te overtuigen van het belang van een open source besturingssysteem waarop je kunt vertrouwen. Maar op je eigen eilandje je Linux-distributie of BSD-systeem gebruiken, maakt je niet immuun voor al deze privacy-inbreuken. Microsoft kijkt immers ook naar de inhoud van documenten die een gebruiker upload naar de cloudopslagdienst OneDrive of naar de inhoud van verzonden e-mails, naar eigen zeggen om de dienstverlening te verbeteren. Als je dan net met een andere Windows 10-gebruiker (en die zijn niet zo zeldzaam) documenten of e-mails uitwisselt, dan is jouw privacy ook in gevaar. Van individuele privacy kan geen sprake zijn als privacy in onze hele samenleving steeds maar blijft afbrokkelen.