Gamen onder Linux begint langzaamaan meer richting mainstream te gaan. Het betekent dat je van een Linux-systeem een waardevolle gameconsole maakt. Linux staat bij de meeste mensen niet direct bekend als hét gameplatform. Toch is dat langzaam aan het veranderen. Ten eerste verschijnen er steeds meer mooie open source spellen. Maar het Steam-platform is voor Linux inmiddels gemeengoed.

Steam betekent toegang tot een flinke hoeveelheid spellen van gerenommeerde spelfabrikanten. In dat opzicht spreek je dus van een interessant gameplatform. Overigens heeft Steam zowel positieve als negatieve kanten. Positief is natuurlijk de verkrijgbaarheid van een flinke verzameling games van commerciële kwaliteit. Maar dat commerciële en gesloten aspect is voor sommige open source-fanaten natuurlijk juist weer een zeer negatief onderdeel. Feit is dat áls je serieus aan het gamen wilt onder Linux je eigenlijk niet om Steam heen kunt. Maar onderschat de open spellen niet.

Steam

We beginnen met Steam. Als je een game-pc inricht voor meer geavanceerde 3D-games, kies dan een systeem dat over een recente 3D-videokaart en een beetje rappe processor beschikt. Minimaal 8 GB RAM is geen overbodige luxe. Inderdaad: dat gaat aardig richting de specificaties die voor reguliere Windows-systemen gelden. Niet heel vreemd, want veel games komen uit die hoek. En ze brengen de bijbehorende systeemspecs met zich mee. Wil je hoofdzakelijk gamen op een Linux-computer, kies dan voor Ubuntu als basis. Niet alleen vind je Steam daar in de software repository, maar is het bijna een ‘set-and-forget’ besturingssysteem. Er is echter wel een maar. De momenteel beschikbare 16.04 LTS-versie doet soms moeilijk met Steam. Het werkt probleemloos met de recente 17.04 versie. De keuze ligt dus voor de hand: 17.04. Mocht je toch een poging willen wagen op 16.04 LTS en Steam start niet na de installatie, dan vind je op https://askubuntu.com/questions/771032/steam-not-opening-in-ubuntu-16-04-ltseen mogelijke oplossing. Niet de meest simpele, maar het proberen waard.

Meerdere platformen

Wij gaan uit van Ubuntu versie 17.04. Draait dat eenmaal als een zonnetje, dan zoek je via Ubuntu Software naar Steam en installeer je deze app. Na installatie wordt gedurende de eerste start een update van de tool gedownload en geïnstalleerd. Heb je al een Steam-gebruikersaccount, bijvoorbeeld van een Windows-machine, dan is deze te gebruiken in de Linux-versie van Steam. Linux-games worden dan na aanschaf simpelweg toegevoegd aan je bestaande account. Het aardige is dat van een aantal Windows-games inmiddels een Linux-versie bestaat. Om die te spelen hoef je niet nog een keer te betalen, dus dat is alvast mooi meegenomen. Als je nog geen account hebt moet je er een aanmaken via Create new account in het aanmeldvenster.

Free to play

Als Linux-gebruiker ben je inmiddels gewend aan gratis software. In Steam is wat dat betreft het een en ander te vinden. Klik in het hoofdvenster van de software op Store en dan op Explore. Klik onder Games op Free to play. Nu is het even goed opletten, want Steam filtert niet op besturingssysteem. In plaats daarvan krijg je een streamingoptie aangeboden als je bijvoorbeeld een Windows-spel onder Linux wilt ‘installeren’. Dat is vrij zinloos natuurlijk, goed opletten dus of er een Steam-symbooltje bij een titel vermeld wordt. Dat is bijvoorbeeld het geval bij Cinderella Phenomenon en ONRAID. Klik op zo’n spel en daarna op de groene knop Play Game. Het spel wordt nu gedownload en geïnstalleerd. Daarbij geldt voor verstokte Linux-gebruikers wellicht nog een nieuwtje: gamedownloads zijn vaak fors in grootte. Wachten dus.

Slim kopen

Gebruik je thuis naast Linux bijvoorbeeld Windows of een Mac, dan is het zaak om slim in te kopen bij Steam. Kies bij voorkeur games die voor álle besturingssystemen die je in gebruik hebt beschikbaar zijn. Zo haal je het maximale uit je investering, want je installeert een spel op alle ondersteunde platforms zonder extra te betalen. Maar welke games zijn nou echt de moeite waard? Wat ons betreft komen we tot de hierna volgende verzameling.

Dirt Rally

Voor liefhebbers van racegames is Dirt Rally (http://store.steampowered.com/app/310560/DiRT_Rally/) een must. De graphics zijn van uitstekende kwaliteit en bieden je al snel het gevoel van een levensechte rally in the middle of nowhere. Dit is overigens duidelijk een commercieel spel, want er hangt een prijskaartje van €49,99 aan. Wat dat betreft is het dus niet zo dat een spel ineens een stuk goedkoper is in vergelijking tot dezelfde game op andere platformen.

AIRIS

Steam bevat een flinke collectie gratis games. AIRIS (http://store.steampowered.com/app/628610/AIRIS/) is bijzonder, want het valt in de categorie ‘otome’ games. Het is een verhaalgebaseerd spel specifiek gericht op gamers van het vrouwelijk geslacht. Dit type spel is oorspronkelijk afkomstig uit Japan, wat meteen de Manga-achtige tekenstijl verklaart. Vooral liefhebbers van de aloude tekstadventures halen hun hart hieraan op!

Awkward Dimensions Redux

Een tamelijk psychedelisch spel dat zich afspeelt in dromenland is Awkward Dimensions Redux (http://store.steampowered.com/app/529110/Awkward_Dimensions_Redux/). Deze gratis indiegame stuurt je de droom van iemand binnen. In deze chaotische wereld kom je alles wat onmogelijk is tegen. Who needs LSD?

Hitman

Een klinkende naam is Hitman (http://store.steampowered.com/app/236870/HITMAN/), via Steam nu voor Linux verkrijgbaar voor €12,99 (proloog plus Episode 1) of het complete eerste seizoen voor €49,99. Het draait hierbij vooral om moordmissies. Op de meest exotische locaties in de wereld, gebruikmakend van een scala aan wapens en ander moois. Niet geschikt voor al te jeugdige spelers of voor iemand die iets tegen dit soort geweld heeft. Bereid je voor op bloederige missies in een fantastisch vormgegeven omgeving.

Civilisation VI

Welke gamer is er niet opgegroeid met Civilisation van Sid Meier? Versie VI (http://store.steampowered.com/app/289070/Sid_Meiers_Civilization_VI/) is nu voor Linux beschikbaar. Probeer eerst eens een – uiteraard gratis – demo uit, de uiteindelijke versie kost €59,99. Daarvoor krijg je een strategische game van jewelste. Bouw je eigen wereld, doorloop de geschiedenis. Een bekend recept met eigenlijk oneindig veel spelplezier dankzij de eveneens oneindige hoeveelheid aan mogelijkheden.

Deus EX: Mankind Divided

SF is altijd goed als thema voor een spel. Deus Ex: Mankind Divided (http://store.steampowered.com/app/337000/Deus_Ex_Mankind_Divided/) stuurt je op een missie tegen stel gewetenloze criminelen. Geld speelt voor hen geen rol, dat was het begin van alle ellende. Augmented reality, aangepaste mensen, robots, stevig schietwerk en meer vormen de ingrediënten van dit spel. Ontmasker een wereldwijde samenzwering die het einde van de mensheid betekent. De toekomst ligt in jouw handen. Deze commerciële game kost je €49,99, ook is er een Deluxe-editie beschikbaar met extra content voor €79,99.

Steam voorbij

Langzaamaan lijkt de Linux-pc een volwaardig gameplatform te worden. Vooral dankzij Steam, maar dat heeft als nadeel dat het wel een tamelijk commerciële insteek heeft. Dat wordt niet door iedere gebruiker van een open source besturingssysteem gewaardeerd, met name voor de puristen is het een gruwel. Gelukkig bestaan er wel degelijk open source Linux spellen. De kwaliteit daarvan varieert, maar er zitten zonder meer leuke en onderhoudende spellen tussen. Het onderstaande overzicht is wat ons betreft de moeite waard om eens te bekijken.

Speed Dreams & Torcs

De race-simulator Speed Dreams (http://www.speed-dreams.org/) gaat alweer een tijdje mee. We hebben het over een volwassen game, inmiddels aanbeland bij versie 2.1. Mocht het je in de verte bekend voorkomen, dan kan dat. Speed Dreams is namelijk een fork van de ‘moeder aller open source racegames’ Torcs. De makers van de fork willen meer speelplezier toevoegen, waaronder verbeterde AI, auto’s en tracks. Wat overigens niet wil zeggen dat er iets mis is met Torcs. Daar beleef je heel veel plezier aan, dit spel is te vinden op http://torcs.sourceforge.net/. En Torcs draait nóg veel langer en is eveneens een zeer volwassen game met alle mogelijkheden die je van een race-simulator mag verwachten.

FlightGear

Hoewel voor de kenners ongetwijfeld een open deur, mag de open source flightsim FlightGear hier niet ontbreken. Indrukwekkende graphics en een realistisch vlieggedrag maken dit spel een favoriet van veel vliegfanaten. Naast de software zelf zijn vanaf de site (http://www.flightgear.org/) onder meer vliegtuigen en scenery te downloaden. Er is een winkel beschikbaar waar je installatiemedia en ‘vliegtuigschijven’ aanschaft. Daarmee ondersteun je de ontwikkeling van de sim. Meer weten over FligtGear? Ga dan naar pagina 38 en 39.

Super Tux Kart

Ach ja, die goede oude tijd van de arcadegames. Neem Super Tux Kart (https://supertuxkart.net/). Een kartracer die vooral op het plezier focust en minder op realistische fysische eigenschappen van het racegebeuren. Kortom: lang leve de lol à la Mario Kart & co. Rap racen door een cartoonachtig landschap. Verzamel power-ups en andere zaken die je mogelijk op voorsprong zetten. Plezier gegarandeerd.

Secret Mayo Chronicles

We noemden de grappige loodgieter Mario niet zonder reden. Want het spel Sectret Mayo Chronicles (http://www.secretmaryo.org/) voert je terug naar de zo bekende 8- en 16-bit werelden van Mario. Kortom: een platformer pur sang. Springen, rennen, schieten, pletten, enzovoorts. Een must voor liefhebbers van (retro) platformgames. Met als extra voordeel dat de graphics er op moderne hardware haarscherp uitzien. Goed voor uren spelplezier.

The Dark Mod

Hoewel de naam misschien anders doet vermoeden betreft het hier een volledig spel. Oorspronkelijk was het voor de makers van The Dark Mod (http://www.thedarkmod.com/main/) de bedoeling om het spel Thief in de Doom-engine na te maken. Uiteindelijk werd het een volledig nieuw spel. Wel is de donkere, mystieke sfeer van Thief absoluut herkenbaar door de hele game. Voor de liefhebbers van Thief en voor elke andere gamer die gek is op de donkere, middeleeuwse sfeer die dit spel te bieden heeft. Dompel je onder in sfeervolle graphics en geniet.

Warsow

Quake op steroïden, zo zou je Warsow (https://www.warsow.net/) eigenlijk het beste kunnen omschrijven. Een razendsnelle first-person shooter met cartoonachtige graphics van prima kwaliteit. Houd je van Quake of Doom, dan vind je in Warsow meer dan genoeg vertier. Dit spel draait alweer een flinke tijd en is als volwassen te beschouwen. Los van de game pak je op de downloadpagina meteen een community map pack of een SDK mee. Dat laatste is praktisch voor als je zelf aan de game wilt sleutelen.

OpenTTD

Heb je plezier beleefd aan Transport Tycoon Deluxe halverwege de jaren negentig van de vorige eeuw? Herbeleef deze gouden tijden met OpenTTD (https://www.openttd.org/en/), een remake van deze ‘transportsimulator’. Het doel van OpenTTD is om een transportnetwerk op te zetten. Denk daarbij aan spoor, bus, weg en kanalen. Verdien geld door het succesvol afleveren van bestellingen. Met dat binnengehaalde geld maak je infrastructuur meer efficiënt of zet je nieuwe projecten op. OpenTTD is een multiplayer-game waar je uren zoet mee bent. De stijl van de oude, kleurrijke graphics is volledig behouden in deze open source-variant.

Hedgewars

Moordlustige egels helpen elkaar razendsnel naar de andere wereld in de game Hedgewars (http://www.hedgewars.org/). Kies uit een gigantische hoeveelheid wapens en strijd tegen andere spelers. De olijke graphics doen soms vergeten dat het hier uiteindelijk om een bloedige strijd in onder meer de achtertuin gaat. Het spelconcept komt je misschien in de verte bekend voor. Logisch, want Hedhewars leunt stevig op Worms, de kraker in dit genre. Waarin onschuldige dieren verworden tot moordmachines. Met een dosis humor, dat dan wel.

GLtron

Met harde realiteit heeft GLtron niets meer te maken. Je racet op Lightcycles in een computergegenereerde wereld. Toen de film Tron verscheen in 1983 was dat natuurlijk allemaal nog je reinste SF. Tegenwoordig zijn de graphics uit de film een eenvoudige opgave voor een gemiddelde GPU. Het spel GLtron (http://www.gltron.org/) laat je zelf racen op virtuele motoren. In een al even virtuele, abstracte wereld. Goed idee om eerst nog even de originele film te bekijken en je daarna uit te leven in dit spel.

Meer

Natuurlijk is er inmiddels nog veel meer moois aan games voor Linux te vinden. Dankzij Steam groeit het aantal spellen van commerciële kwaliteit in de nabije toekomst gestaag. Misschien dat het zelfs ooit zover komt dat alle Steam-games op alle platforms draaien. Je hoeft dan geen geld meer uit te geven aan de basis voor Steam, een besturingssysteem. Installatie van een gratis Linux-distro volstaat dan. De games zelf worden hoogstwaarschijnlijk nooit gratis, gameontwikkelaars moeten ergens van leven. Tegelijkertijd neemt het aantal kwalitatief hoogwaardige open source games toe. Dankzij geavanceerde engines is het ontwikkelen van een spel niet zo complex meer. Of een spel ‘leuk’ is hangt vooral van de verhaallijn af. We hebben echter niet de indruk dat het aan fantasie schort bij de open source gemeenschap. Voorlopig haal je je hart op aan onze bescheiden lijst met spellen in diverse genres. Tenminste een deel van de open source games draait wellicht prima op de compacte microcomputers à la Raspberry Pi. Kwestie van zoeken en proberen.

Om in de gaten te houden

0 A.D. (https://play0ad.com/) is een ambitieus project dat vooralsnog in alpha-fase verkeert. Met andere woorden: het spel is nog láng niet af. Maar het ziet er in ieder geval op papier veelbelovend uit. Het is de bedoeling dat het een historische Real Time Strategy (RTS) game wordt. Gebaseerd op het ‘niet bestaande’ jaar nul. Waarbij de makers uitgegaan zijn van een strijd tussen alle grote beschavingen, lopend van 500 BC tot 500 AD. Want stel dat al die beschavingen op hun hoogtepunt tegelijkertijd hadden bestaan. Wie zou er dan als dominante beschaving uit de bus zijn gekomen? Dat is wat je ontdekt in deze game. Op dit moment is er al een speelbare alpha-versie te downloaden, maar echt af is die nog lang niet. Vooralsnog wordt gefocust op de eerste 500 jaar (BC). Gezien het feit dat de game al een flinke tijd in ontwikkeling is, verwachten we niet dat het allemaal heel snel afgerond wordt. Desondanks zonder meer een open source spel om in de gaten te houden.