Mint package Management

Software installeren of updaten in Linux Mint is eigenlijk een fluitje van een cent. Weet je nog niet welke tools je precies nodig hebt of waar je nieuwe packages vindt? Tijd voor een korte introductie tot pakketten, softwarebronnen, package managers en updates!

Pakketten

In Linux Mint hoef je zelden een installer te starten om een nieuwe applicatie te installeren. De meeste software wordt via pakketbestanden verspreid. Die bestanden herken je aan de .deb-extensie en het Linux Mint-icoontje (LM) in de bestandsbeheerder. Zo’n .deb-bestand is niet meer dan een archiefbestand in .tar.gz-formaat: je kan dit dus gewoon openen met het Archiefbeheer-programma. Je krijgt dan alle bestanden te zien die het pakket wilt installeren, samen met enkele installatie-instructies. Erg nuttig is dat natuurlijk niet. Wil je het pakket installeren? Dan hoef je er maar op te dubbelklikken en Linux Mint opent het pakket met de Package Installer. Die toont je een korte beschrijving van het pakket, de bestanden die geïnstalleerd zullen worden en eventueel een lijst van extra pakketten die benodigd zijn om dit programma te gebruiken (de zogenaamde dependencies). Klik vervolgens op ‘Install Package’ om het pakket (en eventuele dependancies) te installeren. Is het pakket al geïnstalleerd, dan kan je het via de Package Installer weer verwijderen of herinstalleren.

Deze methode van software installeren, komt vooral van pas voor closed source software die je via de website van de fabrikant hebt gedownload. Dergelijke pakketten vind je immers niet in Linux Mints softwarebronnen (zie verder) en moet je dus wel via de Package Installer installeren. Let ook op dat niet alle pakketten op elke versie van Linux Mint te installeren zijn. Als er .deb-pakketten voor verschillende versies aangeboden worden, kies dan die voor jouw Linux Mint-versie of de overeenkomende Ubuntu-versie. Linux Mint 17 is bijvoorbeeld gebaseerd op Ubuntu 14.04. Is er geen pakket voor jouw versie, kies dan bij voorkeur een pakket voor een oudere distributie. Bij pakketten voor nieuwere distributies is de kans immers groter dat ze niet werken. Ben je fan van de commandline? Gebruik dan gdebi in plaats van de Package Installer (gdebi-gtk).

Pakketten installeren met de Package Installer

 Softwarebronnen

Je hebt wellicht al gemerkt dat de Package Installer eventuele dependencies volledig automatisch download én installeert. Package Installer haalt die pakketten van de servers van Linux Mint. Daar staan verschillende verzamelingen van pakketten die uitvoerig getest zijn voor elke Linux Mint-versie. Eén zo’n verzameling noemt men een repository. Het Softwarebronnen-programma (uit de categorie ‘Beheer’) toont je welke repositories jouw systeem momenteel gebruikt. Ook specifieke repositories in- of uitschakelen doe je via Softwarebronnen. De repositories zijn verder onderverdeeld in 3 categorieën:

·       Officiële pakketbronnen: hier vind je de repositories van Linux Mint (voor Mint-specifieke pakketten) en Ubuntu (voor alle andere pakketten). Voor beide repositories kan je een server dichter bij huis selecteren om pakketten sneller te downloaden. Pakketten uit de backport- en romeo-repositories schakel je beter niet in. Die bevatten weliswaar nieuwere software-versies, maar zijn ook minder goed getest. Je wilt toch geen onstabiele software op jouw computer draaien?

·       PPA’s: dit zijn persoonlijke repositories van allerlei vrijwilligers. Vaak vind je op webpagina’s instructies om een PPA toe te voegen als je een splinternieuw programma wilt installeren. Besef wel dat pakketten uit PPA’s niet getest zijn door de ontwikkelaars van Linux Mint. Inschakelen is dus op eigen risico!

·       Extra pakketbronnen: grotere projecten bieden vaak een eigen repository aan met up-to-date software. Zulke repositories activeer je door hier de repository-url toe te voegen. Pakketten uit dergelijke repositories zijn over het algemeen betrouwbaarder en uitvoeriger getest dan die uit PPA’s. Ook closed source pakketten worden soms via extra repositories verspreid.

Repositories bieden de volgende voordelen in vergelijking met het manueel downloaden van .deb-pakketten:

1. Je moet niet voor elk programma naar een andere website surfen;

2. Je hoeft geen tientallen dependencies te downloaden voordat je een programma kan installeren;

3. Na installatie krijg je automatisch updates zodra ze beschikbaar zijn,

Op de commandline beheer je repositories met de bestanden in /etc/apt/sources.list.d, gevolgd door het commando ‘aptitude update’ (om pakketlijsten op te halen van de verschillende repositories).

 In softwarebronnen stel je in waar Linux Mint pakketten moet zoeken

Package manager

Na het instellen van de repositories wil je natuurlijk weten welke software je zoal kan installeren. Daarvoor zijn twee tools beschikbaar: Softwarebeheer en Synaptic pakketbeheer (beiden te vinden onder ‘Beheer’). Softwarebeheer is een poging om de gigantische hoeveelheid pakketten op een overzichtelijke manier te ordenen. In het startscherm kies je een categorie (zie de afbeelding), waarna je een lijst van populaire programma’s te zien krijgt. Bij elk programma vind je een score (op basis van beoordelingen door gebruikers), een korte beschrijving, enkele screenshots en een link naar de website ervan. Helaas zijn niet alle categorieën verder onderverdeeld. Zo vind je onder ‘Grafisch’ wel de categorieën 3D, Tekenen, Fotografie, maar onder ‘Hulprogramma’s’ staan back-upprogramma’s, rekenmachines en programma’s voor systeembeheer kriskras door elkaar. Gelukkig vind je met de zoekfunctie altijd wel wat je zoekt.

Synaptic pakketbeheer is geavanceerder – en daardoor minder gebruiksvriendelijk – dan Softwarebeheer. Als je in Synaptic niet goed weet waarmee je bezig bent, is de kans ook groter dat er iets misloopt met het pakketbeheer van je systeem. We raden je dan ook aan om Synaptic enkel te gebruiken nadat je je hebt verdiept in de onderliggende details van pakketbeheer op Linux Mint. De power user gebruikt natuurlijk de commandline aptitude-tool. Daarmee open je echt alle mogelijkheden – en de bijbehorende gevaren – die Linux Mints package management in petto heeft!

Softwarebeheer: de makkelijkste manier om nieuwe programma’s te ontdekken

Updates

Het tijdig installeren van updates is erg belangrijk, vooral voor de beveiliging van je systeem. Gelukkig heeft Linux Mint met Updatebeheer één van de meeste gebruiksvriendelijke updateprogramma’s onder Linux. Een schildvormig icoontje in de taakbalk – links van de klok – geeft meteen aan of je systeem up-to-date is of niet. Een klik op het icoontje toont je de beschikbare updates, gesorteerd volgens niveau. Standaard worden enkel updates van niveaus 1 tot en met 3 geïnstalleerd. De precieze betekenis van de niveaus kan je nalezen onder ‘Bewerken’ > ‘Voorkeuren’: je hoeft hier verder niets te veranderen aan de instellingen. De beschikbare updates worden verder onderverdeeld in gewone bugfixes (icoontje met een pijl) en security updates (icoontje met een uitroepteken). Voor elke update is een lijst van wijzigingen beschikbaar. Dat is vooral interessant als je wilt controleren of een bepaald beveiligingslek al gedicht is in de beschikbare update (denk bijvoorbeeld aan het POODLE-lek in OpenSSL). Maar gewoon altijd alle updates installeren is nog altijd het beste. Updates installeren via Synaptic is niet meer mogelijk in Linux Mint, in tegenstelling tot Ubuntu en Debian. Het enige alternatief voor de Update Manager is dus het eerder aangehaalde aptitude (aptitude full-upgrade).

 Je systeem updaten met Update Manager

We hopen alvast dat je na deze korte inleiding aan de slag gaat met Linux Mints package management tools. Vroeg of laat wil je toch eens nieuwe software installeren en ook security updates laat je beter niet links liggen. Het werkt even wat anders dan in Windows, maar na enige tijd zal je merken dat Linux Mints package management veel krachtiger én gebruiksvriendelijker is dan de talloze installers en updaters onder Windows.