CDA/GroenLinks: nieuw PGB-systeem moet open source

De motie van CDA en GroenLinks is niet behandeld in het afgelopen Kamerdebat eind september maar aangehouden tot eind oktober. Staatssecretaris Van Rijn neemt dan het onderwerp mee in een brief die hij naar de Tweede Kamer stuurt over hoe hij de pgb-problematiek verder gaat aanpakken en wat de voortgang is van het nieuwe portaal.

Dat blijkt dus door de zorgverzekeraars te worden gebouwd, meldde NOS vandaag op zijn website. Brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland krijgt een voortrekkersrol bij het opzetten van het nieuwe systeem. Volgens de NOS stelt de bewindsman wel als voorwaarde dat alle partijen, zoals de gemeenten en de belangenorganisaties, worden betrokken bij de ontwikkeling, alsook de SVB.

Volgens CDA-Kamerlid Mona Keijzer is de motie aangehouden omdat zij en collega Voortman benieuwd zijn hoe serieus Van Rijn om gaat met open source. In 2002 nam de Tweede Kamer de motie-Vendrik aan waarin de norm opgenomen is om te werken met opensource-ict; daaruit spreekt dat het nieuwe betalingssysteem voor de pgb’s een opensourcesysteem wordt, aldus Keijzer en Voortman in de motie.

Dat de verzekeraars de nieuwe betaalportaal gaan ontwikkelen, doet daar niets aan af, zegt Keijzer in een korte reactie. Regeringspartijen VVD en Pvda hebben overigens al herhaaldelijk gesteld voor open source te zijn, onder andere bij de discussies over de BRP (Basisregistratie Personen). Pvda-Kamerlid Astrid Oosenbrug diende afgelopen vrijdag zelfs nog een (aangepaste) motie in in het kader van het VAO Actieplan open overheid 2016-2017 waarin zij constateert dat nog niet overal binnen de Rijksoverheid en de decentrale overheden gewerkt wordt met open standaarden en open source software. Zij verzoekt de regering in de motie om het gebruik van open standaarden te verplichten bij wet.

De NOS meldt in zijn artikel dat de zorgverzekeraars het systeem zullen bouwen en dat later wordt beslist wie de website en ook het geld gaat beheren. Aanvankelijk was het de bedoeling dat de SVB een nieuw systeem zou ontwikkelen, maar verschillende partijen in de Kamer, waaronder coalitiepartij VVD, hebben aangegeven geen vertrouwen meer in die organisatie te hebben.

SVB nog verantwoordelijk

De SVB is nu nog verantwoordelijk voor de uitbetaling van de persoonsgebonden budgetten, waarmee zorg kan worden ingekocht. Vanaf het moment dat die dat ging uitvoeren, regende het klachten. Uit meerdere onderzoeksrapporten, waaronder van het Bureau ICT Toetsing (BIT), blijkt dat het computersysteem bij de SVB krakkemikkig is. Behalve dat het om de zoveelste ict-ramp bij het Rijk ging, handelde het ook om dramatisch bestuurlijk falen.

Het nieuwe systeem zou, als het aan de Tweede Kamer ligt, in 2018 operationeel moeten zijn. Dat is erg ambitieus: de migratie van de data vanuit de it-omgeving van de SVB is alleen al een immense opgave.

CDA-Kamerlid Keijzer heeft afgelopen april nog geprobeerd de broncode en ontwerpdocumentatie op te vragen van de falende ict-systemen die het SVB gebruikt voor de uitkeringen van het persoonsgebonden budget (pgb).  Staatsecretaris Van Rijn vond dat uit oogpunt van beveiliging niet wenselijk. ‘Onbevoegden zouden mogelijkheden vinden in het systeem privacygevoelige informatie op te zoeken en te manipuleren’ schreef hij als antwoord. Wel stelde hij voor om een briefing te organiseren door de Sociale Verzekeringsbank waarbij kan worden aangegeven hoe het zit met zaken rondom de broncodes en ict.