Beeld en geluid op je Linux-werkstation

We leven in een tijd van ‘rich media’. Muziek en films downloaden, verzamelen, streamen, delen en je eigen foto’s en video’s bewerken, bekijken en archiveren: het is niet meer te missen. Media bekijk en beluister je het liefst device-onafhankelijk en op elke locatie in huis – en soms onderweg – maar in elk geval in hoge kwaliteit en zonder te haperen. Linux biedt als multimedia-platform uitstekende kwaliteiten!

Dit zie je terug aan het feit dat er voor verschillende applicaties tevens een Mac-versie is en de Mac wordt toch wel gezien als hét creatieve werkstation? Welke media willen we bekijken, bewerken maken of beheren? Nou, vooral foto’s, audio (muziek) en video. We kijken in dit artikel naar grafische apps en laten de honderden command line tools even links liggen. Het jaartal geeft de actualiteit van de software aan.

 

Foto’s bekijken

Voor het bekijken van foto’s is de voornaamste eis dat we jpg-formaten en misschien raw-formaten kunnen weergeven. Dit zijn toch wel de formaten die de meeste fotocamera’s produceren. De foto’s moeten simpel te bekijken zijn en een fullscreen slideshowmode is ook handig. Veel viewers zijn tevens in staat om vele ander image-formaten weer te geven, de tags van een foto te laten zien (datum, locatie en dergelijke) en hebben een beheermogelijkheid om door de foto’s te bladeren, thumbnails te tonen en eenvoudige bewerkingen uit te voeren, zoals roteren, cropping en belichting aanpassen. Elke distro heeft standaard wel een fotoviewer, maar je zou ook eens kunnen kijken naar Gwenview. Of naar XnView MP, die wel 500 formaten kan converteren. Je zou kunnen kiezen om Shotwell of digiKam hiervoor kunnen gebruiken. Overigens hebben de meeste cloud-opslagdiensten deze functionaliteit ook in de browser en dat werkt (bijna altijd) ook vanaf Linux.

 

LINKS:

digiKam (2015) – www.digikam.org

Gwenview (2015) – https://userbase.kde.org/Gwenview

Shotwell (2015) – http://yorba.org/shotwell

XnView MP (2014, privégebruik gratis) – http://yorba.org/shotwell/helpwww.xnview.com/en/xnviewmp

 

Foto’s bewerken

Geavanceerde fotobewerking, zoals photoshoppen – om maar eens een Adobe-term te noemen die is ingeburgerd – doen de meesten onder ons waarschijnlijk met GIMP. GIMP heeft geavanceerde functies, zoals cloning en vrijstaand maken, maar betekent voor de beginner een beetje zoekwerk. De topper onder de fotobewerkers is Corel’s AfterShot Pro (dit is geen open source, maar een commercieel product en kost € 49,99). Andere veel gebruikte open source oplossingen zijn Darktable en Rawtherapee, beiden zijn in staat RAW bestanden te bewerken en er wordt volop aan deze software doorontwikkeld. Ook voor fotobewerking zijn weer diverse cloud-gebaseerde editors gratis te gebruiken, die behoorlijk wat functionaliteit hebben.

  

LINKS:

AfterShot Pro (2015, commercieel) – www.aftershotpro.com/nl/products/aftershot

Darktable (2015) – www.darktable.org

Gimp (2014) – www.gimp.org

Gimpshop (2014, installer bevat reclame) – www.gimpshop.com

Rawtherapee (2015) – http://rawtherapee.com

 

**************** invoegen Bestand: rawtherapy.jpg*************
Onderschrift: Rawtherapee

 

Audiospelers

Elke distro heeft een audiospeler. Sommige hiervan zijn meer dan alleen een speler, maar worden gebruikt als compleet mp3-management pakket. Laten we zeggen, een beetje zoals iTunes, maar dan zonder de muziekwinkel van Apple. Er zijn ook ware klonen van iTunes te vinden, zoals atunes. De keuze in mp3-managers is groot. We noemen daarom enkele populaire pakketten. Streamingdiensten, zoals Spotify, doen het sinds kort ook op Linux (in elke geval op Ubuntu-varianten).

 

LINKS:

Amarok (2013) – https://amarok.kde.org

aTunes (2014) – www.atunes.org

Banshee (2014) – http://banshee.fm

Clementine (2013) – www.clementine-player.org

Nightingale (2015) – http://getnightingale.com 

Rhythbox (2015) – https://wiki.gnome.org/Apps/Rhythmbox

Spotify Linux (2014) – www.spotify.com/nl/download/previews

 

Videospelers

Elke Linux-distro levert wel een videospeler mee, sommige audio-managers zijn tevens in staat om video weer te geven (of andersom). Bekend zijn Miro, de eenvoudige player Videos (Totem – standaard in veel Linux distro’s), MPLayer en Xine. VLC media player is eveneens erg populair en kan veel formaten afspelen. Ook kan het streamen vanaf internet en videoformaten converteren.

 

LINKS:

Miro (2013) – www.getmiro.com

MPLayer (2015) – www.mplayerhq.hu

Videos (Totem, 2015) – https://wiki.gnome.org/Apps/Videos

VLC media player (2015) – www.videolan.org/vlc

Xine (2014) – www.xine-project.org/home

 

Videobewerking

Dvd’s rippen kan met sommige videoplayers, maar is vooral weggelegd voor videobewerkingssoftware. Hier hebben we het echt over het bewerken van je eigen films. Om video’s te bewerken, heb je echt geen Mac nodig. Op Linux heb je de keuze uit verschillende topproducten en deze zijn allemaal open source. Zo kun je kiezen uit Cinelerra, Kdenlive, Openshot, Avidemux, VideoLAN Movie Creator (op dit moment even niet te downloaden), Jahshake en natuurlijk voor het echte 3d-animatiewerk Blender (eerder besproken in Linux Magazine). Handbrake is niet echt een videobewerker, maar een app die in staat is om allerlei videoformaten te converteren naar andere formaten, inclusief het ontkoppelen of toevoegen van ondertiteling en het rippen van DVD’s en Blu-Ray’s die geen kopieerbeveiliging hebben (zie hiervoor het afzonderlijke artikel in dit nummer van Linux Magazine).

 

LINKS:

Avidemux (2014) – http://avidemux.sourceforge.net

Blender (2015) – www.blender.org

Cinelerra (2015) – http://cinelerra.org/2015

Handbrake (2015) – https://handbrake.fr

Jahshake (2014) – www.jahshaka.com

Kdenlive (2014) – https://kdenlive.org

Lightworks (2015) (ook commercieel) – www.lwks.com

Openshot (2012) – www.openshotvideo.com  

VideoLAN Movie Creator (2015) – www.videolan.org/vlmc

 

************* invoegen Bestand: vlc.jpg********************
Onderschrift: VideoLAN Movie Creator

 

Audiobewerking

Audiobewerking is eigenlijk niet de juiste term. Audio kun je bewerken met de meeste videobewerkingsprogramma’s of met apps die in staat zijn om formaten te converteren, zoals Soundconvertor. Eigenlijk gaat het meer om het maken van muziek: je eigen opnamestudio en muziek componeren. Je kunt dat doen met het open source LMMS. Geluiden, samples, synthesizer geluid plaats je op een tijdlijn met meerdere kanalen. Je voegt vervolgens via MIDI ontvangen sounds toe en zo creëer je een eigen wereldhit. Alternatieven zijn Audacity, waarmee je eveneens audio kunt opnemen en bewerken. Ook commercieel zijn er verschillende componistenapplicaties, zoals Mixbus en Renoise. Beiden worden onder meer als demolicentie meegeleverd met bijvoorbeeld de avlinux-distro. Een aanrader is MusicScore, hiermee maak je zelfs je eigen bladmuziek. Er zijn ontzettend veel open source apps voor de creatieve muziekfan, kijk maar eens op www.libremusicproduction.com.

 

LINKS:

Audacity (2015) – http://audacity.sourceforge.net

Ardour (2014, betalen voor updates) – http://ardour.org

Mixbus (2014, commercieel) – http://harrisonconsoles.com/site/mixbus.html

MusicScore (2015) – http://musescore.org/nl/download

Renoise (2014, commercieel) – www.renoise.com

Jokosher (2014) – http://sourceforge.net/projects/jokosher

Rosegarden (2014) – www.rosegardenmusic.com

Pianoteq (2014, commercieel) – www.pianoteq.com

Guitarix (2015)- http://guitarix.sourceforge.net

Hydrogen (2011) – www.hydrogen-music.org/hcms

 

Mediacenters/servers

Om video’s te streamen vanaf internet naar je Linux-systeem is de keuze ook groot. De OpenELEC distro wordt veel gebruikt en ook Raspbmc (nu OSMC) op de Raspberry Pi doet het goed. Deze zijn voorzien van Kodi (voorheen XBMC). Het niet helemaal legale Popcorn Time is eveneens voor Linux te downloaden. Ook als mediaserver in je meterkast is Linux een uitstekende keuze (lees het artikel over ReadyMedia van Filip maar eens, te vinden in deze Linux Magazine).

 

LINKS:

OpenELEC distro (2015) – http://openelec.tv

OSMC (2015, voorheen Raspbmc) – https://osmc.tv

Kodi (2015, voorheen XBMC) – http://kodi.tv

MediaPortal (2015) – www.team-mediaportal.com

Popcorn Time (2015) –https://popcorntime.io

ReadyMedia (2014) – http://sourceforge.net/projects/minidlna

MythTV (2014) – www.mythtv.org

 

Creatief met Linux

Linux is nu al het preferred multimediaplatform en dat zal in de toekomst alleen maar meer worden. De open source applicaties zijn, in de toch wel complexe formaatproblematiek, goed doorontwikkeld. Je creëert je eigen muziek, maakt er een met opgepepte foto’s en bewerkte video’s een mooie videoclip bij en je hebt zo een uniek stukje creativiteit.