Titel: Kids en open source Ondertitel: Hoe krijg je de iPadgeneratie bij Linux?

Kinderen tot en met een leeftijd van een jaar of twaalf hebben geen idee wat het verschil is tussen Windows, Linux, Android, iOS of Mac OS X. Ze hebben ook geen idee of een app open of closed is. Moeten we daar als ouders iets aan doen?

Dat besturingssystemen de motor vormen voor alle devices, hebben de meeste kinderen niet in de gaten. Ze zien een grafische bediening en als die makkelijk te gebruiken is, stappen ze zo van de een naar de ander over en weer terug. Open source of closed source, het maakt ze helemaal niets uit. Datzelfde geldt voor de applicaties. Als die soepel draaien en leuk zijn, worden ze vanzelf populair. Open source en closed source spelen daarbij geen enkele rol.

Gaming

De eerste ervaring die jonge kinderen opdoen, is natuurlijk het spelen van spelletjes. Waar dit tien jaar geleden vaak een Windows PC-game was, is dat tegenwoordig veelal een spel op een tablet of smartphone. Heeft het gamen door kinderen op PC’s z’n langste tijd gehad? Heel dominant in urenbesteding is dit in elk geval niet meer. De tijdbesteding voor Minecraft en Roblox op de PC valt in het niet bij de tijdbesteding voor spellen om mobiele devices. Veel PC-spellen zijn er bovendien ook voor game consoles en die hebben als pré dat hier vaak samen op gespeeld kan worden. Bij gamen heb je weinig kans de kids open source bij te brengen. Het is een wereld van vendor lock-in, reclame, online gaming (betaald), commerciële spellen en in-app aankopen. Ben je een dusdanige fan van open source dat er geen closed source – van commerciële spellen tot devices – in huis komen, dan zijn de game-mogelijkheden heel erg beperkt. Er zijn zelfs kinderen die gepest worden, omdat ze geen PS/Wii/Xbox hebben of omdat ze ‘maar’ een half uur per dag met het tablet mogen gamen. Stel je voor wat de restrictie ‘je mag alleen maar open source doen’ voor gevolgen zou hebben. Met alleen open source spellen op Linux kom je niet ver.

Kinderbinding

Kinderen zijn erg gevoelig voor reclame en in de gaming-markt is hierdoor zeker geld te verdienen. Het is niet voor niets dat Microsoft Mojang (met Minecraft) heeft overgenomen voor 1,5 miljard euro. Menig ouder heeft veel geld uitgegeven aan SkyLanders. Waar je op een tabet met in-app aankopen levels of power koopt, heeft Nintendo bedacht dit met uit-app aankopen te realiseren. Zij hebben poppetjes die je op een USB-portal aangesloten op de Wii plaatst, om ze zo in het spel te beamen. Opbrengst SkyLander: meer dan 1,5 miljard. Rovio heeft dit idee nog eens dunnetjes overgedaan op de tablet met de Telepods voor Angry Birds Go! en Angry Birds Star Wars II. Je moet voor enkele euro’s een poppetje kopen dat je via de camera van de tablet in het spel straalt. Misschien is het niet direct vendor lock-in te noemen, want je hoeft dit allemaal niet te kopen. Maar als je er eenmaal mee begint, is het zeker klantenbinding – kinderbinding – te noemen.  

Apps

Misschien is er een andere route te vinden naar open source naast commercie en games. Kijk eens naar applicaties. Kinderen kiezen applicaties en niet het platform waar het op draait (net als voor games). Bij applicaties heb je daarnaast iets minder last van vendor lock-in en is het gebruik ervan beter te sturen. Bijvoorbeeld, kinderen maken net als volwassenen foto’s en het bewerken daarvan is leuk. Dat is misschien het moment om met GIMP te beginnen. Om je zoon te leren typen, is het geen probleem om te kiezen voor het OpenOffice. En zo zijn er best veel computeractiviteiten die met een open source app uitgevoerd kunnen worden, draaiend op Linux. 

Wat ook niet niet bijdraagt aan het gebruik van open source, in het algemeen en in het bijzonder voor kinderen, zijn de App Stores. We weten dat tablets bij kinderen erg populair zijn en de App Stores bevatten nauwelijks tot geen open source apps. Wellicht omdat het lastig gemaakt wordt door licentievoorwaarden van de eigenaars van deze stores (Apple, Microsoft en Google). App Stores zijn zeer handig voor kinderen, maar niet goed voor de open source-ontwikkelingen. 

Scholen

Helaas werkt het onderwijs ook niet mee, niet eens zozeer bewust of expres. Dit komt door een aantal factoren: vastgeroeste docenten, een zeer hoge werkdruk, tijdsgebrek, onkunde of desinteresse in IT-hulpmiddelen, veel part-time docenten, een tekort aan mannelijke docenten (die in het algemeen toch wat meer in de techniek zitten), geen eigen IT-beheerders in huis, bezuinigingen, geen goed beleid. Het speelt allemaal een rol. De meeste lagere scholen hebben Windows PC’s die beheerd worden door externe partners. Deze partners beheren ook de tablets op de scholen die hiermee begonnen zijn. Docenten verwachten voor een boekbespreking of spreekbeurt een PowerPoint en ze gaan uit van Word-bestanden. Voor kinderen en docenten is het (helaas) simpelweg handiger om te communiceren met Microsoft-formaat bestanden en Microsoft tools. Microsoft stelt software nagenoeg gratis aan scholen ter beschikking. Als kinderen de pubertijdleeftijd ingaan en naar de hogere klassen van het voortgezet onderwijs gaan, stap je helemaal binnen in een closed source-wereld. Soms wordt zelfs van je verwacht dat je een laptop koopt met Windows of een iPad.

Hybride vorm

Misschien kunnen we beter kiezen voor een hybride vorm. Ofwel we installeren commerciële pc-spellen op Linux met WINE of we kiezen SteamOS. Een tweede hybride vorm is dat je open source apps op een Windows PC installeert, omdat je die Windows PC waarschijnlijk toch hebt voor je werk (98% van de desktops en laptops draait nog steeds Windows). Kies je portable open source apps, dan doen die het zonder dat installeren nodig is. Maar het blijft hinkelen op één been.

Een Linux-device voor het kind

Wetende dat kinderen spelen op en met Windows, tablets, een smartphone, meerdere game consoles, thuis en bij vriendjes, lijkt het logisch om hier een Linux laptop aan toe te voegen. Het is dan gewoon een extra device naast alle andere devices waar je kind mee te maken krijgt. Koop een goedkope laptop (voor de prijs van een iPad Air heb je gemakkelijk twee laptops) of beter nog, recycle een oudje. Zorg hierop voor een mooie gebruikservaring en een goed presterende omgeving door de onnodige services uit te schakelen. Voorzie het systeem van een snelle herkenbare browser, een kindvriendelijke distro eventueel parental control   en voeg alle leuke open source apps toe die je kunt bedenken en die er standaard niet op zitten. Zorg dat het systeem kan printen en dat de bestanden van je kind benaderd kunnen worden door een cloud storage-oplossing of via een NAS. Zo leert je kind als vanzelf omgaan met open source en deze ervaring wordt meegenomen naar de bovenbouw van het voortgezet onderwijs, het hoger onderwijs en daarna naar het werk. Over tien jaar hebben we dan kinderen die zijn opgegroeid met allerlei devices en eentje daarvan was een Linux pc.