/rant Geen privacy door luiheid en onverschilligheid

Dankzij de onthullingen van Edward Snowden maken we ons allemaal zorgen over de afluisterpraktijken van de NSA en andere geheime diensten. Maar net zo vaak vormen wij zélf de grootste bedreiging voor onze privacy — en die van onze vrienden.

Tweakers bracht onlangs het nieuws naar buiten, dat enkele winkels in Nederland zonder hun klanten in te lichten hun smartphones tracken. Hierop stelde ik op Twitter de retorische vraag dat toch iedere smartphone-eigenaar genoeg gezond verstand heeft om buitenshuis WiFi en Bluetooth uit te schakelen. Niet dus! Ik kreeg allerlei uitvluchten als reactie. De ene wilde niet constant instellingen in zijn telefoon aanpassen als hij het huis verliet en  de andere wilde Bluetooth niet manueel inschakelen als hij in zijn auto stapte. En dan waren er nog mensen die het helemaal niet nodig vonden, omdat toch weinig winkels de kennis hebben voor WiFi-tracking (dat is niet relevant: ze besteden het uit). De cynici antwoordden, dat die winkels gerust mochten zien waar ze rondlopen.

Uiteindelijk komen al die redenen neer op luiheid of onverschilligheid. En dat terwijl diezelfde mensen waarschijnlijk niet zo roekeloos omgaan met hun huis. Elke keer als  ze hun huis verlaten, sluiten ze hun deur af en elke keer als ze terug binnenkomen, moeten ze hun huissleutel uit hun zak halen om de deur te openen. De rolluiken of gordijnen worden ’s avonds bovendien gesloten, zodat niet iedereen hen van mijlenver in de woonkamer of slaapkamer kan zien, en ’s ochtends moeten ze hun gordijnen weer open doen. Dat is ook heel wat moeite, maar thuis vinden ze het blijkbaar wel belangrijk genoeg om hun privacy en veiligheid te beschermen.

Waarom passen mensen dezelfde logica niet toe op hun smartphone? Ik zie niet in wat er zo moeilijk aan is om WiFi en Bluetooth enkel in te schakelen wanneer je het nodig hebt. Je kunt het thuis of in de auto toch inschakelen en op de andere momenten het weer uitschakelen? Zo heb ik het altijd al gedaan en het is een gewoonte die me niet eens meer opvalt. Het is niet alleen veiliger, de batterij van je smartphone gaat ook nog eens langer mee. We laten de koelkast toch ook niet onnodig lang open staan en we schakelen onze lampen thuis toch ook uit wanneer we de kamer of het huis verlaten?

Dezelfde luiheid en onverschilligheid zie ik op sociale netwerken. Als ik wil, kan ik foto’s bekijken van mensen, die ik totaal niet ken. Ik hoef maar een naam in te typen en ik kan op Facebook meegenieten van foto’s van familiefeestjes en verre reizen, zelfs zonder dat ik een ‘vriend’ van die persoon ben. Veel mensen hebben blijkbaar de onweerstaanbare drang om allerlei intieme zaken over hun privéleven te delen met de hele wereld. Vroeger werden die foto’s enkel in besloten kring getoond, tijdens een diavoorstelling voor de familie. Al je foto’s publiek op Facebook delen, is alsof je telkens als je buitenkomt stapels foto’s op straat uitstrooit, zodat anderen ze kunnen bekijken.

Op Twitter zie ik zelfs mensen hele conversaties voeren, waar anderen totaal niks mee te maken hebben. Even een ander programma openen en een persoonlijke e-mail of een instant message sturen naar alleen die persoon is blijkbaar een te vermoeiende taak. Ik hoef maar een naam in te typen en de timeline van die persoon te bekijken op Twitter of Facebook en ik kan allerlei conversaties lezen die vroeger enkel tussen vier muren plaatsvonden. Ze vinden het blijkbaar helemaal niet belangrijk, dat iemand met kwade bedoelingen die informatie kan gebruiken voor identiteitsdiefstal of om hen te stalken.

Technologie maakt heel wat mensen lui en onverschillig heb ik de laatste jaren gemerkt. Ze zijn kwistig met privé-informatie en lachen verhalen over privacy-inbreuken weg. En daarmee bedreigen ze ook mijn privacy! Op een feestje waar ik was, heeft de gastheer natuurlijk ook een foto van mij gemaakt, die een minuut erna al op zijn Facebook-timeline staat, te zien voor de gehele wereld. Op Twitter vragen mensen mij wel eens zaken die ik liever niet voor iedereen beantwoord. Denk dus de volgende keer als je zoiets doet eens na. Moet iedereen dit echt weten? Of is deze informatie slechts voor één of enkele personen bedoeld? Wees online even voorzichtig als offline — en eigenlijk nog meer.