Moderne wereld dankzij open source

De digitalisering heeft de wereld op zijn kop gezet en we staan pas aan het begin van een nieuw tijdperk. De veranderingen gaan in een razend tempo en veel van wat komen gaat, gaat ons voorstellingsvermogen nog te boven. Eén ding is zeker, het kan niet zonder open source software.

Het is alweer twee jaar geleden dat Aaron Swartz stierf. Hij zag dat het internet de samenleving kon verbeteren, omdat het de weg open zette van gecentraliseerde ‘één-naar-veel’-communicatie naar ‘veel-naar-veel’-communicatie. Hij heeft onder andere een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van het feed-formaat RSS en het Markdown formaat, de Creative Commons licentie en het ontstaan van de Open Access beweging. Allemaal zaken die belangrijk zijn om informatie vrij beschikbaar te maken en te delen. Open source software is hierbij essentieel.

Een drijvende factor achter de open source beweging is het motief dat software voor iedereen vrij beschikbaar moet zijn. Open source software draagt er vervolgens aan bij dat het voor ons allen mogelijk is om wereldwijd gehoord te worden. Zonder open source software zou het internet onbetaalbaar zijn en de ontwikkeling van nieuwe internet-toepassingen vele malen langzamer gaan. Open source maakt het mogelijk om opinies, ideeën, kennis en kunde te delen via webpagina’s, blogs en dergelijke. RSS feeds spelen een belangrijke rol bij de distributie. Communicatie wordt hiermee daadwerkelijk bevrijd van een centraal controlerend orgaan, het zijn niet langer meer de overheden, bedrijven en journalisten die selecteren en controleren welk nieuws naar buiten komt. Het publiek krijgt zelf de regie in handen. Het is logisch dat niet iedereen hier blij mee is en dat sommigen deze ontwikkeling als een bedreiging zien. Vrijheid van meningsuiting is volgens velen een groot goed, mits het maar de ‘juiste’ mening is die verkondigd wordt, zo leert de geschiedenis ons keer op keer.

Open source software is de sleutel naar verandering. Open source producten zoals DNS-servers, webservers en mailservers hebben het internet mogelijk gemaakt en zorgen ervoor dat het betaalbaar blijft en niet beperkt wordt tot een kleine elite. Dit geldt ook voor blogsoftware, zoals WordPress en Jabber. Open source software maakt nog heel veel meer mogelijk, kijk bijvoorbeeld maar eens op top500.org. Dit is de website met informatie over de snelste 500 supercomputers ter wereld. Vanaf circa 2000 zien we een opwaartse trend in het gebruik van open source software voor het realiseren van hoge performance. Sinds 2010 draait meer dan 90% van de 500 snelste supercomputers op een Linux distributie, sinds vorig jaar is dit percentage zelfs opgelopen tot 97%! Supercomputers worden in veel verschillende industrieën toegepast en zijn onmisbaar voor bijvoorbeeld het voorspellen van het weer en voor wetenschappelijk onderzoek. Supercomputers bevatten een waanzinnig groot aantal cores, tegenwoordig meer GPU’s dan CPU’s. Ook hier geldt dat het gebruik van deze machines vooral door toepassing van open source software mogelijk gemaakt wordt. Dit is vanwege de efficiëntie en de hoge ontwikkelingssnelheid, maar vooral omdat door het hoge aantal cores de licentiekosten al snel onbetaalbaar zouden worden.

Niet alleen op het terrein van supercomputers is men massaal overgeschakeld op het gebruik van open besturingssystemen, ook in de wereld van embedded computersystemen is het gebruik van open besturingssystemen de standaard. Moderne auto’s kunnen niet meer zonder. Dat geldt ook voor je tv, je smartphone en de nieuwe meters in je meterkast. Momenteel wordt in de media veel gesproken over de verwachtingen van het Internet of Things en de grootschalige inzet van robots. Ook daarvoor geldt dat die er dankzij open source besturingssystemen en -software kunnen komen.

Kortom; het is open source software die de moderne samenleving, maar ook de samenleving van de toekomst, mogelijk maakt. Mensen zoals Aaron Swartz zijn onmisbaar bij de totstandkoming daarvan.