LibreOffice

LibreOffice is een vooraanstaande open source office suite. Het draait op alle bekende open source besturingssystemen zoals Linux, FreeBSD, OpenBSD en NetBSD, maar ook op Microsoft Windows en op Mac OS X. LibreOffice is een uitstekend alternatief voor Microsoft Office en helpt je ontsnappen aan de vendor lockin.

LibreOffice is een open source product, beschikbaar onder de LGPLv3 licentie, en is gratis door iedereen te gebruiken. LibreOffice biedt een sterke ondersteuning van de Nederlandse taal, dankzij een levendige en productieve Nederlandstalige community. Het is een van de meest vooraanstaande open source office suites en biedt meer dan voldoende mogelijkheden, zowel voor persoonlijk als voor professioneel gebruik.

Doordat LibreOffice op veel verschillende platformen beschikbaar is, is het zeer geschikt voor een gemixte omgeving waarin met meerdere besturingssystemen naast elkaar gewerkt wordt. LibreOffice biedt de beste garantie voor digitale duurzaamheid, omdat het werkt met het wereldwijd gestandaardiseerd OpenDocument bestandsformaat.

Geschiedenis

LibreOffice is gebaseerd op StarOffice, een office suite die uit de jaren ’80 stamt. Rond 1997 is deze suite ook naar Linux geporteerd. StarOffice was een product van het Duitse bedrijf Star Division. In 1999 nam Sun het bedrijf Star Division over. Een jaar later werd StarOffice als open source suite met de naam OpenOffice.org beschikbaar. Er ontstond een enthousiaste community rondom OpenOffice.org die mee hielp aan de verdere ontwikkeling. De overname van Sun door Oracle had desastreuze effecten. De ontwikkeling werd sterk vertraagd en de community werd gefrustreerd. Vanuit de community werd de ‘Document Foundation’ opgericht die een fork van OpenOffice.org maakte en ging beheren. Een belangrijk deel van de community schaarde zich achter de Document Foundation en de nieuwe fork LibreOffice, waardoor het ontwikkelingstempo fors hoger werd. Oracle gooide later de handdoek in de ring en droeg OpenOffice.org aan de Apache Software Foundation over. Intussen hadden verschillende grote Linux distributies al gekozen voor LibreOffice als default office pakket.

LibreOffice gebruikt het ‘Open Document Format for Office Applications (ODF)’ ook wel bekend als OpenDocument. Dit was het eerste internationale standaard vastgelegde formaat voor office suite bestanden. Dit bestandsformaat wordt door steeds meer applicaties ondersteund, waaronder bijvoorbeeld Abiword, Gnumeric en Microsoft Office. LibreOffice kan bestanden in diverse andere formaten openen, waaronder ook een groot aantal Microsoft bestandsformaten. Ook kun je bestanden in diverse uiteenlopende formaten saven of exporteren.

Complete suite

LibreOffice biedt alle onderdelen die je van een office suite mag verwachten. Het bestaat uit de modulen Writer (tekstverwerken), Calc (spreadsheets), Draw (tekenen en schema’s maken), Impress (presentaties) en Math (formules schrijven). Daarnaast biedt LibreOffice Base de mogelijkheid om met databases te werken, rapporten te maken etc. Kortom, het heeft alles wat je van office suite verwacht.

In Linux Mint wordt LibreOffice als office suite automatisch mee geïnstalleerd bij een standaard installatie. Op ons Linux Mint 17 systeem betreft dit LibreOffice versie 4.2.3.3. Wil je ook de LibreOffice database Base gebruiken? Dan dien je in Mint deze even apart te installeren, dit is het package libreoffice-base.

Interface

De gebruikersinterface is vertrouwd en is opgebouwd zoals de meeste office suites. Boven in het scherm zien we de toolbars. Bij het openen van een document worden de betreffende toolbars geladen en deze blijven onveranderd in beeld tot naar een ander documenttype wordt geschakeld. Je hebt dus niet te maken met ribbons die ongevraagd verschijnen of verdwijnen en alle icons staan steeds op dezelfde plek. Een floppy disk als save-icoontje zal je bij LibreOffice niet vinden. De icoontjes zijn duidelijk geen erfenis uit de jaren ’90, maar een stuk moderner.

Handig in Writer is de Navigator, hiermee vind je snel een bepaald deel van je tekst. Nieuw is de Sidebar. De Sidebar komt van Lotus Symphony. Lotus Sympfonie is door IBM aan de OpenOffice ontwikkelaars overgedragen. Deze hebben de sidebar overgenomen in OpenOffice en sinds versie 4.1 is deze ook in LibreOffice terug te vinden.

Verder zit de gebruikersinterface vol met kleine handigheidjes die het leven prettiger maken. Voor studenten en schrijvers is het bijvoorbeeld fijn dat de woord-telling van tekstdocumenten continu in de onderste balk getoond wordt.

Samenwerken

LibreOffice ondersteunt de CMIS standaard en is daardoor compatibel met bijvoorbeeld Alfredo en Sharepoint. Dit betekent dat je bestanden ook in een eigen webdav omgeving kunt sharen. Verder is LibreOffice via een plugin compatibel met de MediaWiki standaard.

LibreOffice kan bijhouden wie welke wijzigingen in een document heeft gemaakt (ook wel bekend als ‘track changes’). Je krijgt te zien wie wat heeft gewijzigd. Daarnaast kun je in Writer ook stukken tekst markeren en voorzien van commentaar en dit met anderen delen, die kunnen op hun beurt ook weer commentaar op jouw commentaar geven.

LibreOffice biedt daarnaast de mogelijkheid tot versiebeheer van documenten. Dit betekent dat een document meerdere versies kan hebben. Deze versies worden intern in het LibreOffice-bestand bewaard, je hebt dus maar één bestand waarin de verschillende versies besloten zitten. Je kunt de onderlinge verschillen tussen versies opvragen en desgewenst terug gaan naar een oudere versie. Je kunt ervoor kiezen om iedere keer dat je een bepaald document opslaat dit automatisch als nieuwe versie te laten opslaan. Daarnaast kun je ook handmatig de huidige stand als nieuwe versie opslaan. Hierbij kun je steeds een korte toelichtende tekst invoeren, zodat je later kunt herkennen welke versie wat inhoudt.

Writer

Writer is de tekstverwerker van LibreOffice. Hierin schrijf je je documenten, brieven, memo’s, enzovoorts. Er zijn zelfs mensen die hier boeken in schrijven. LibreOffice biedt een uiteenlopend aantal templates voor allerlei documenten, van vergaderagenda tot brief en contract. Dankzij de Nederlandse community beschik je over een goed werkende spellingschecker. Mis je die, dan heb je deze waarschijnlijk nog niet geïnstalleerd. Dit los je op met ‘sudo apt-get install myspell-nl’. Nadat de installatie voltooid is, moet je even LibreOffice helemaal afsluiten en opnieuw opstarten.

Calc

Calc is de spreadsheet applicatie van LibreOffice. Hiermee kun je alle gebruikelijke bewerkingen uitvoeren, autofilters aanzetten enzovoorts. Ook het vullen van een rij of kolom op basis van de voorgaande cellen werkt zoals je verwacht. Calc is inmiddels een volwassen spreadsheet programma geworden en is daarmee ook geschikt voor de gevorderde rekenaars, je kunt bijvoorbeeld krachtige draaitabellen (pivot tables) gebruiken.

Impress

Impress is de presentatiemodule van LibreOffice. Hiermee maak je fraaie slideshow presentaties met de gebruikelijke mogelijkheden, zoals diverse lay-outs voor je slides, verschillende soorten overgangen bij het wisselen naar de volgende slide en bedenk het maar verder. Bij het maken van je slides wordt er een outline opgebouwd, waarin je in een oogopslag de inhoud van alle slides kunt bekijken en zelfs kunt aanpassen. Verder kun je ook gemakkelijk sprekersnotities en hand-outs maken. De volgorde van slides is via de slide-sorter gemakkelijk aan te passen door de slides met je muis te verslepen. Naar keuze kun je handmatig naar de volgende slide gaan of de slides na verloop van een aantal seconden laten wisselen. Dat laatste is natuurlijk ook een mooie oplossing voor bijvoorbeeld een informatiescherm in een ontvangstruimte of wachtkamer.

Draw en Base

Draw is de module die gemaakt is om schema’s en tekeningen te maken en is qua functionaliteit vergelijkbaar met Visio. Je kunt eenvoudig verschillende symbolen in je pagina opnemen en hier met behulp van onderlinge verbindingen stroomschema’s en dergelijke van maken. Het eindresultaat kun je natuurlijk opslaan in het Open Document Format, maar daarnaast kun je het ook naar een groot aantal andere formaten exporteren.

LibreOffice Base is een database applicatie voor op je desktop. Je kunt Base gebruiken met de ingebouwde database-engine, maar je kunt het ook als een front-end gebruiken op bijvoorbeeld een MySQL- of MariaDB database of een Progress database of zelfs een Microsoft Access database. Op Linux Mint moet je Base wel even apart installeren. Base biedt diverse wizzards, niet alleen om met de database-engine te connecten, maar ook om nieuwe tabellen, formulieren en rapporten aan te maken.

*********************invoegen afbeelding base wizzard***************bijschrift: Base wizzard

Integrale suite

Het voordeel van een office suite boven losse applicaties is de integratie van de verschillende modules. Je kunt in LibreOffice bijvoorbeeld een spreadsheet of een deel daarvan overnemen in je Writer tekst document. Selecteer de gewenste cellen en klik op Copy. Ga naar de gewenste plek in je Writer document en klik op Paste Special en kies voor de Calc8 optie. Je hebt nu een nieuwe tabel in je tekstdocument, die je door aan de groene punten op de hoeken en randen kunt uitrekken of krimpen. Klik je echter nu in je Writer document op de tabel, dan kom je in een spreadsheet mode en kun je getallen aanpassen, formules bewerken etc. Heb je bijvoorbeeld via de somformule het totaal onder een kolom staan, dan verandert de som wanneer je daarboven een van de getallen wijzigt, net alsof dat in een spreadsheet zelf is gebeurd. Verder kun je ook de schema’s en diagrammen die je met Draw gemaakt hebt heel gemakkelijk in je tekst embedden. Hoewel LibreOffice al een enorme hoeveelheid mogelijkheden biedt, kun je dit desgewenst nog uitbreiden met extensies. Iedereen kan extensies op LibreOffice maken en deze kun je via extensions.libreoffice.org downloaden.

Hoe hoog de intrinsieke waarde ook is, bij iedere office suite komt op een gegeven moment de compatibiliteit met Microsoft Office bestanden om de hoek kijken. De meeste office suites streven er daarom naar om de compatibiliteit met Microsoft’s bestandsformaten te verbeteren, waarna Microsoft steeds nieuwe manieren verzint om die weer af te breken. De twee zusjes OpenOffice en LibreOffice scoren over het algemeen niet al te slecht op dit terrein. Helemaal 100% zal het nooit worden en probleempjes in het weergeven van de opmaak zullen er bijvoorbeeld altijd blijven. Kies daarom altijd voor een office suite die het OpenDocument formaat goed ondersteunt, dan blijf je gevrijwaard van vendor lock-in en houd je alle opties voor nu en in de toekomst open.

Alle modules hebben in het menu een optie om te exporteren naar PDF-formaat, dus daarmee kun je sowieso het resultaat van je noeste arbeid met iedereen delen, ongeacht het systeem waar zij mee werken.

Spiegeltjes en kraaltjes

Net als bij iedere office suite krijg je met LibreOffice veel meer mogelijkheden dan je ooit zult gebruiken. De vraag is welke mogelijkheden in jouw situatie essentieel zijn en welke meer in de categorie ‘spiegeltjes en kraaltjes’ vallen. Welke office suite je ook kiest, voor elke suite geldt dat naar mate je het meer gebruikt, je het steeds beter leert kennen en ook meer van de ingebouwde mogelijkheden kunt benutten.

Voor thuisgebruik voldoet LibreOffice zonder meer. Ook voor zakelijk gebruik verdient LibreOffice het om op je shortlist te komen. Je krijgt een hoogwaardige open kantooromgeving met alles wat je nodig hebt. Het is een platform onafhankelijk met een bestandsformaat dat nog jarenlang ondersteund blijft.

Met name de office suite zorgt ervoor dat veel mensen niet hun vertrouwde besturingssysteem durven te verlaten. LibreOffice is meer dan een goed alternatief, juist omdat het je helpt bevrijden van deze vendor lock-in. Heb je een team met een gemixte omgeving, Mac, Linux en Windows, dan is LibreOffice de manier om prima met elkaar te kunnen samenwerken. Met Mint kun je meteen met LibreOffice aan de slag!