LibreOffice: goed, maar niet compatibel

Veel organisaties gebruiken al ruim twintig jaar Microsoft Office. We zouden bijna vergeten dat het wel eens anders is geweest in de tijd van WordPerfect 4.2 en Lotus 123. Maar er zijn zeker alternatieven voor de suite van marktleider Microsoft. Bijvoorbeeld LibreOffice. Maar is dat wel echt concurrentie?

Libreoffice is ontstaan als spin-off van Openoffice.org. De jongste versie is 4.2.1 en is te downloaden in het Nederlands op https://nl.libreoffice.org/download/. Uiteraard is tevens de sourcecode beschikbaar. Het mooie van opensource is dat er een functioneel identieke versie is voor zowel Linux, Mac OS X als voor Windows. 

Er ontbreken onderdelen
In LibreOffice ontbreken diverse onderdelen, waaronder Outlook. LibreOffice heeft geen mailclient, dus dat betekent dat je voor een gehele vervanging van Microsoft Office een mailclient dient te selecteren. OneNote en Publisher ontbreken eveneens, dus als je daarmee werkt, is het ook hiervoor weer nodig om op zoek te gaan naar alternatieven. LibreOffice is een alternatief voor Word, Excel, PowerPoint en Access. In de losse verkoop betaal je voor de Office-suite van Microsoft al gauw enkele honderden euro’s per pc. LibreOffice is gratis, maar je mag wel vrijwillig een donatie doen en dat kan zelfs met bitcoins. Grote organisaties kunnen hierdoor honderdduizenden euro’s besparen door te migreren. 

 
Betalen met bitcoins

Onderdelen LibreOffice
De tekstverwerker in LibreOffice heet Writer. De applicatie is Calc. Presentaties maak je met Impress. Het Microsoft Access-tegenpool heet Base. Verder bevat de suite Draw (een tekenprogramma) en Math (voor het maken van formules). Er is een overkoepelende launcher waarin de applicaties worden gestart, maar je hoeft die niet perse te gebruiken. De applicaties hebben de look-and-feel van Office 2007 en lijken iets trager te starten dan die van Office. Gedurende onze testen hebben we meerdere malen een crash/hang gehad van Writer. En waar Word ook wel eens blijft hangen, verliest Word geen data door de geavanceerde herstelopties. In LibreOffice lijken deze helaas te ontbreken.

Compatibiliteit databestanden
Als je als beginner aan de slag gaat met Writer, is er nog weinig aan de hand. Alles is aanwezig. Wil je echter bestaande Word-documenten openen, dan gaat de opmaak verloren. Een Word-document met afbeeldingen, tekstkaders en andere figuren zul je opnieuw moeten vormgeven. Heb je huisstijlen in Word, dan dienen deze waarschijnlijk opnieuw opgemaakt te worden. Werk je veel met foto’s, dan mis je de slimme mogelijkheden om in Word direct afbeeldingen te bewerken. Word macro’s (in Visual Basic) doen het niet in Writer, die moeten worden herschreven in bijvoorbeeld Python of JavaScript. Calc is prima voor rekenbladen. Je voert berekeningen uit, maakt grafieken en laat hier vervolgens analyses op los. Omdat in Excel weinig opmaakcomponenten zitten, is het opmaakprobleem wat Writer vertoont bij Calc niet aanwezig. De door ons bestaande rekenbladen worden foutloos geïmporteerd, maar toegegeven, die bevatten dan ook geen complexe formules. Grafieken worden dan weer wat minder netjes getoond. In Excel met een wachtwoord bewaarde rekenbladen kunnen gewoon met Calc worden geopend. Calc kan geen Microsoft Access gegevens importeren. 

Met Impress maak je mooie presentaties. Impress opent ook alle PowerPoint presentaties, maar ze zien er anders uit en niet alle overgangen worden ondersteund. Het is noodzakelijk elke presentatie na te bewerken totdat die er weer netjes uit ziet. Base is een indrukwekkend onderdeel binnen LibreOffice, maar is niet compatibel met Microsoft Access en gebruikt een ander database-engine. Dus ook hier geldt weer: als je vers begint is Base een prima database front-end. Draw en Math zijn losse componenten in de LibreOffice suite, in Word en PowerPoint zijn deze componenten rechtstreeks opgenomen. Net als Office kan LibreOffice pdf documenten bewaren. Het openen van een pdf document is in LibreOffice eveneens mogelijk, maar opmaak en inhoud zijn eigenlijk nauwelijks bruikbaar. Writer, Calc en Impress zijn in staat documenten te bewaren in Microsoft Office formaat en voor uitwisseling met Office-gebruikers. Hoe deze compatibiliteit de andere kant op werkt, hebben we niet uitgebreid getest, maar de verwachting is dat die niet anders zal zijn dan bij het openen van Office documenten met Libreoffice.

Niet voor iedereen
Als je bestaande Office-documenten wenst te wijzigen, hou dan rekening met flinke incompatibiliteit. Volledig migreren naar LibreOffice is alleen voor je organisatie weggelegd als je de meeste historie achter je wilt laten. Begin je helemaal vers, dan zijn de applicaties prima te gebruiken, je zult weinig tot geen functionaliteit direct missen. Microsoft Office is uiteindelijk ook groot geworden doordat iedereen Office thuis ging gebruiken (door thuisgebruikregelingen, illegaal gebruik en licenties bij nieuwe PC’s). Als we nou eens beginnen om thuis met LibreOffice te werken, misschien dat het bedrijfsleven dan wil volgen?