LeoCAD: bouwen met LEGO

Net als vroeger, maar dan digitaal

Hele generaties zijn ermee opgegroeid: LEGO. Als kind kreeg je een doosje met daarin de benodigde steentjes. Aan de hand van de instructies op het bijgeleverde papiertje bouwde je dan de mooiste modellen, zoals een brandweerautootje of je eerste huisje. Ook als volwassene kun je je nog steeds helemaal uitleven met technisch LEGO en zelfs robotica. Met LeoCAD maak je een model met instructies voor je eigen LEGO-creatie. Handig voor jezelf, maar zeker ook voor je kinderen. 

Serge Gielkens

Niet alle Linux distributies hebben LeoCAD in hun repository. Gelukkig vind je op de downloadpagina van LeoCAD een knop om een AppImage op te halen. Dat is een bestand met daarin alles aan boord om de applicatie probleemloos op je favoriete systeem te draaien. Druk op die knop en wacht tot de download klaar is. Geef vervolgens aan de AppImage uitvoerrechten. Klik daartoe in je bestandsbeheerder rechts op de AppImage en kies in het contextmenu voor ‘Properties’. Onder het tabblad ‘Permissions’ zet je dan een vinkje bij ‘Executable’.

Extra bibliotheek

LeoCAD heeft maar een heel beperkte set aan verschillende LEGO-steentjes aan boord. Een uitgebreide bibliotheek levert het project LDraw. Ga op hun website naar ‘Parts & Tools’ en kies vervolgens voor ‘Latest Parts’. Download daar het bestand complete.zip. Je hoeft deze niet uit te pakken.

Dubbelklik nu in je bestandsbeheerder op het icoontje van de AppImage om LeoCAD te starten. Je krijgt vervolgens een melding dat er geen bibliotheek met onderdelen is gevonden. Dit heeft betrekking op het bovenstaande en zetten we meteen recht. Klik op ‘Ok’ om de waarschuwing te sluiten en ga vervolgens naar ‘View’ -> ‘Preferences’. Zet dan in het tabblad ‘General’ bij ‘Parts Library’ het pad naar het bestand complete.zip en klik op ‘Ok’. Om deze bibliotheek te laden, sluit je LeoCAD af om hem meteen weer op te starten.

Eerste steenlegging

Rechts zie je onder ‘Parts’ alle bouwsteentjes staan, gegroepeerd in verschillende categorieën. Zo staan de bekende rechthoekige blokjes in alle mogelijke varianten bij ‘Brick’. De platte stukjes vind je bij ‘Plate’. Zoek je onderdelen voor technisch LEGO, selecteer dan ‘Technic’. Standaard hebben de bouwstenen een grijze kleur. Een andere kleur selecteer je helemaal rechtsonder bij ‘Colors’. Onder ‘Parts’ veranderen de steentjes meteen in de gekozen kleur.

Het centrale deel is je werkgebied. Hier staat al een LEGO-bouwplaat klaar. Bouwstenen plaats je door het onderdeel vanuit ‘Parts’ naar het werkgebied te slepen. De plaat wordt vanzelf groter, naarmate je een blokje verder weg sleept. De steentjes lijnen in kleine sprongen uit met de bouwplaat. Voor een andere stapgrootte klik je in de werkbalk op het linker icoontje met het magneetje.

Na het plaatsen van een onderdeel verschijnen een stel pijlen. Hiermee verander je de positie en oriëntatie. De rechte pijlen gebruik je om het steentje te verslepen. Met de ronde pijlen draai je het element. Beweeg de muis over een pijl tot die geel kleurt. Druk dan de linker knop in en beweeg de muis. Afhankelijk van de gekozen pijl verplaats of draai je het element. LeoCAD toont duidelijk hoeveel je roteert. Dat gaat in stappen van 30 graden. Om dit aan te passen gebruik je in de werkbalk het rechter icoontje met het magneetje.

Juiste standpunt

Bij het bouwen is het handig om het model vanuit verschillende hoeken te bekijken. Dat doe je door de muis te bewegen met de rechter knop ingedrukt. Houd je daarbij de Shift-toets ingedrukt, dan beweeg je zijdelings langs het model. Voor een beter overzicht of om juist een detail te bekijken, draai je het muiswieltje. Hiermee zoom je dan in en uit. Ben je de weg even helemaal kwijt? Kies dan ‘View’ -> ‘Zoom Extents’. LeoCAD zoomt dan precies zo dat je het hele model ziet.

Standaard gebruikt LeoCAD een perspectivische projectie. Dat komt overeen met hoe wij kijken. Steentjes op de achtergrond lijken daardoor bijvoorbeeld kleiner. Soms werkt het juist prettiger als gelijke steentjes even groot blijven. Dat doe je via het menu ‘View’ -> ‘Projection’. Kies daar voor ‘Orthographic’.

Stap voor stap

Zeker bij een wat uitgebreider model heb je een stappenplan nodig. De steentjes die je hierboven hebt geplaatst, vallen automatisch onder stap 1. Voor de tweede stap klik je in de werkbalk op het icoontje met de dubbele pijl naar rechts. Plaats nu nog meer LEGO-blokjes en klik vervolgens op het icoontje met de dubbele pijl naar links. De zojuist geplaatste steentjes verdwijnen ineens, omdat je terug gaat naar de voorgaande stap. Pas eventueel de eerste stap aan en keer weer terug naar de volgende via de dubbele pijl naar rechts.

Voor een overzicht van je stappenplan ga je bij ‘Parts’ naar het tabblad ‘Timeline’. Daar zie je per stap een lijst van de gebruikte bouwstenen. Selecteer daar een element om in het werkgebied te zien om welk LEGO-blokje het gaat. Omgekeerd markeert LeoCAD bij ‘Timeline’ de betreffende stap, zodra je op een steentje klikt.

Model met stappenplan.

De volledige instructiehandleiding voor je model krijg je via het menu ‘File’ -> ‘Instructions’. Daar zie je per pagina het resultaat van de bouwstap. Zoals het hoort, staat daar ook een stuklijst, ofwel het aantal steentjes per gebruikt bouwsteentje. Het instructieboekje als PDF opslaan doe je via ‘File’ -> ‘Print’. Kies als printernaam ‘Print to File’ (PDF).

Het gaat om de poppetjes

Een heel herkenbaar onderdeel van LEGO zijn de poppetjes. Ook die zijn te modelleren. De onderdelen daarvoor vind je onder ‘Parts’ bij de categorie ‘Minifig’. Daarmee maak je een poppetje helemaal op maat. Heb je niet direct alle mogelijke opties nodig? Dan gaat het sneller via het menu ‘Piece’ -> ‘Minifig Wizard’. Door daar een gezichtje, kleuren of een attribuut (zoals een hoed of gereedschap) te kiezen, heb je meteen een compleet poppetje bij je model staan.

LEGO-poppetje bij elkaar klikken.

Dit poppetje lijkt uit één stuk te bestaan. Je kunt bijvoorbeeld niet alleen maar de hoed selecteren om die alsnog een andere kleur te geven. Dat komt doordat de onderdelen van het poppetje een vaste groep vormen. Om de losse elementen aan te passen selecteer je het poppetje en ga je vervolgens naar ‘Piece’ -> ‘Ungroup’. Met de optie ‘Group’ groepeer je juist de geselecteerde onderdelen weer tot een enkel object.

Tot slot

LeoCAD is een heel toegankelijk programma. Door zijn gebruikersvriendelijke interface ga je probleemloos van start. Tegelijkertijd schuilt achter die bedrieglijk eenvoudige GUI heel wat meer functionaliteit dan je aanvankelijk vermoedt. Hoe langer je ermee werkt, hoe meer je ontdekt. Dat maakt LeoCAD daarom een uitstekende instap om te leren werken in 3D.

Links

1. LeoCad: leocad.org
2. LDraw: ldraw.org