Websites als apps op je desktop

Ken je Mozilla’s Prism-project nog? Daarmee kon je webapplicaties rechtstreeks vanaf je desktop starten in een apart venster, los van je browser. Hoewel Prism er veelbelovend uitzag, heeft Mozilla 2011 het project reeds in stopgezet. We zochten én vonden drie moderne alternatieven voor Prism.

Er zijn verschillende redenen te bedenken om bepaalde webapps als standalone-applicatie te draaien. Om te beginnen, kan je zulke applicaties rechtstreeks vanuit je desktop starten zonder omweg via je browser. Bovendien blijven de meeste werkbalken, menu’s en andere interface-elementen verborgen in dergelijke apps. Zo krijg je meer schermruimte voor de webapplicatie zelf. Ook kunnen heel wat webapps niet goed overweg met de back-, forward- of refresh-knoppen van je browser. Ze bevatten dan ook eigen knoppen voor die functies. Het is wel prettig als de browser-knoppen dan niet getoond worden. Vroeg of laat gebruik je ze tóch eens uit gewoonte en dat heeft soms nare effecten. Tot slot hebben standalone apps ook qua stabiliteit en beveiliging een streepje voor. Aangezien elke webapp als een apart proces draait, kan één foute website niet al je andere tabs doen crashen. Ook aanvallen, zoals cross-site scripting (XSS) en cross-site request forgery (XSRF), worden bemoeilijkt door die aanpak. Google’s Chrome-browser (en het open source Chromium) biedt weliswaar hetzelfde voordeel, maar voor Firefox-gebruikers is dit voorlopig nog toekomstmuziek. Het Electrolysis-project zou hierin verandering moeten brengen, maar dit zal pas op zijn vroegst in 2017 voltooid zijn.

 Chromium

Aangezien Google Chrome en Chromium elk tabblad al als een apart proces starten, is de stap naar standalone webapps wel erg klein. Gelukkig bieden beide browsers een commandline-optie om in zogenaamde “app mode” te starten, zonder allerlei werkbalken. Voeg gewoon de optie “–app=<url van de webapp>” toe en je bent vertrokken. Voor Chromium wordt dat bijvoorbeeld:

$ chromium-browser –app=https://www.facebook.com

Nu hoef je enkel nog een nieuw icoontje aan te maken in het startmenu om jouw Facebook-app te starten. Hoe je dat doet, hangt af van de gebruikte desktopomgeving. In Linux Mint met Cinnamon klik je bijvoorbeeld rechts op het menu-icoontje, kies je de optie “Instellen…” en klik je vervolgens op “De menubewerker openen”. Daarin navigeer je naar de gewenste categorie en klik je vervolgens op “Nieuw onderdeel” om een icoontje toe te voegen. Bij “Command” gebruik je het hierboven vermelde commando, terwijl je “Name” en “Comment” naar wens invult. Klik tot slot op het raket-icoontje links om een pictogram te kiezen voor je nieuwe snelkoppeling. Zoek daarvoor eerst een gepaste afbeelding.

In app mode toont Chromium geen overbodige interface-elementen, maar de meeste basisfunctionaliteit is wél nog beschikbaar. Via het contextmenu (rechtsklik) krijg je de back/forward/reload-functies, mocht je die tóch nog eens nodig hebben. Ook een webpagina lokaal opslaan, afdrukken of de HTML-bron bekijken, is nog steeds mogelijk. Opvallend is wel dat links naar externe domeinen steevast in je bestaande Chromium-sessie geopend worden en niet in de app mode. Op zich wel logisch, want het hele idee achter de app mode is net dat je één venster exclusief gebruikt voor één webapp. Maar in het geval van Facebook moet je zo wel erg vaak switchen tussen de “Facebook-app” en de normale Chromium voor alle externe links. Voor de meeste webapps is dat echter geen probleem, omdat ze geen inhoud laden van andere domeinen. Denk bijvoorbeeld aan Google Docs of de webbanking app van jouw bank. Tot slot willen we nog even vermelden dat ook plug-ins, zoals Flash of de ingebouwde pdf-viewer, prima werken in app mode.

Ubuntu Web Browser

Ben je geen grote fan van Google Chrome of mag het allemaal wat eenvoudiger? Van een heel ander kaliber is de zogenaamde Ubuntu Web Browser, die je in Ubuntu en Linux Mint installeert via het pakket “webbrowser-app”. Een webapp openen via de Ubuntu Web Browser doe je als volgt:

$ webbrowser-app <url van de webapp>

In tegenstelling tot Chromium’s app mode is de functionaliteit ditmaal wel érg kaal. Een contextmenu ontbreekt volledig en pagina’s afdrukken of opslaan is gewoon niet mogelijk. De back-en forward-knoppen zijn enkel bereikbaar via de adresbalk, die tevoorschijn komt door in de rechteronderhoek te klikken, naast de scrollbalk. Daar vind je nog een knop genaamd “Activity”, waarmee je tussen verschillende tabbladen navigeert of je browsergeschiedenis bekijkt. Externe links worden standaard geopend in een nieuw tabblad in hetzelfde venster, maar echt transparant is dit niet. Je merkt het pas wanneer je naar het Activity-venster gaat, omdat de “Back”-knop niet meer werkt. Meerdere tabs lijken misschien een nuttige feature, maar de implementatie in Ubuntu Web Browser is voor verbetering vatbaar. Een tabblad sluiten is bijvoorbeeld erg omslachtig: in het Activity-venster moet je links klikken op een tabblad en de muisknop ingedrukt houden tot er rode kruisjes verschijnen bij elk tabblad. Een klik op een tabbladicoontje sluit nu dit tabblad. Ben je klaar met tabbladen afsluiten, dan moet je nogmaals lang klikken op een ander tabbladicoontje.

 Terwijl Chromium al niet ideaal is voor webapps met veel externe links, is Ubuntu Web Browser in dergelijke situaties bijna onbruikbaar. Het openen van die links in nieuwe tabbladen en het omslachtige beheer ervan maakt Ubuntu Web Browser net trager dan een gewone browser. Ook de Flash-plugin weigert dienst, een pdf-viewer is er niet en bestanden downloaden lukt evenmin. Kortom: gebruik Ubuntu Web Browser enkel voor webapps die geen plug-ins of interactie met lokale bestandssystemen vereisen.

Midori

Tot slot testen we nog een minder bekende browser. Midori is net zoals Chromium een standalone browser met een zogenaamde “app mode”. Hiervoor gebruikt Midori zelfs exact dezelfde optie als Chromium:

$ midori –app=<url van de webapp>

Ook qua functionaliteit lijkt deze app mode sterk op die van Chromium: het contextmenu is nog steeds beschikbaar met back/forward/refresh en ook pagina’s opslaan of afdrukken (via Ctrl-P) behoort tot de mogelijkheden. Indien gewenst, kan je zelfs de adresbalk terughalen en ook de Flash-plugin werkt normaal. Een ingebouwde pdf-viewer is afwezig, maar je kan PDF-bestanden tenminste downloaden om in een ander programma te openen. Externe links worden eleganter afgehandeld dan bij de twee andere browsers. Ze worden weliswaar in een nieuw tabblad geopend, waardoor de adresbalk en tabbalk plots verschijnen. Maar zodra je het tabblad sluit, verdwijnen die twee werkbalken weer. Ondersteuning voor meerdere tabs druist uiteraard in tegen de filosofie van één venster = één app. In de praktijk is Midori’s aanpak echter handiger dan die van Chromium en Ubuntu Web Browser.

 Een leuk extraatje is dat Midori je helpt bij het maken van een snelkoppeling voor je webapp. Open hiervoor Midori via het startmenu, navigeer naar de gewenste website en kies de optie “Maak starter” uit het contextmenu. Tijdens onze test werd de nieuwe snelkoppeling wel pas zichtbaar nadat we uitgelogd en terug ingelogd waren. Houd dit even in het achterhoofd als het niet meteen lijkt te werken. Als icoontje gebruikt Midori meteen het icoontje uit de adresbalk, dus dat bespaart je de moeite om zelf icoontjes te downloaden.

 Zowel Chromium, Ubuntu Web Browser als Midori zijn prima bruikbaar om webapps in aparte vensters te starten vanuit je desktop. Elk programma heeft zijn eigenaardigheden, maar we zouden geen van de drie echt afraden. Ubuntu Web Browser kent de meeste beperkingen, terwijl Chromium niet hoeft onder te doen voor een standalone browser. Afhankelijk van de webapp in kwestie zal één van de drie oplossingen het meest geschikt zijn. Probeer dus vooral zélf welke van de drie jouw voorkeur geniet!