Het andere OS

Een besturingssysteem (in het Engels vaak afgekort als OS, voor operating system) is een verzameling programmadie na het opstarten van een computer in het geheugen worden geladen om de hardware aan te sturen en andere programma’s te kunnen laten draaien.   

Besturingssystemen zijn vandaag de grofweg op te delen in drie groepen: de UNIX besturingssystemen, Microsoft Windows, en een verzameling ietwat obscure besturingssystemen, die nu minder relevant zijn maar in het verleden hun hoogtijdagen kenden. Binnen UNIX vinden we de bekende namen: Linux natuurlijk, maar ook BSD en Mac OS X, plus nieuwere voorbeelden als Android, Google Chromium OS en iOS. Met Windows zijn we allemaal wel bekend. Naar schatting draait bijna 90 procent van alle op het web aangesloten PC’s op één van de versies van Windows. In de laatste groep vinden we juweeltjes als AmigaOS, OS/2, Plan 9, de oude Mac OS versies, Minix en BeOS. Deze groep is nooit echt doorgebroken naar de main stream, maar stuk voor stuk hebben ze belangrijke bijdragen geleverd aan de “evolutie” van wat wij nu als een volwaardig besturingssysteem beschouwen.

Het belangrijkste aspect van een besturingssysteem is de kernel. Linux is de kernel die gebruikt wordt in het GNU/Linux besturingssysteem en is een voorbeeld van een monolithische kernel. Een monolithische kernel houdt in dat de kern van het besturingssysteem één geheel vormt. Alternatieve kernels, zoals microkernels en exokernels, komen minder vaak voor maar hebben veel betekend voor de stabiliteit van bijvoorbeeld de Linux-kernel. Bovenop die kernel wordt normaal gesproken een verzameling software geleverd, de zogenaamde “userland”. In het geval van Linux staat de userland eigenlijk los en stelt elke GNU/Linux distributie de gewenste verzameling eigen software en GNU tools samen. Bij de BSD’s, Mac OS X en Windows zien we juist het tegenovergestelde: de userland is nauwkeurig afgesteld op wat gebruikers verwachten. De kernel en de userland samen vormen een OS.

Mobiel

Hoe gaat een OS er in de toekomst uit zien? Er is nu in ieder geval een duidelijke trend gaande, waarbij mobiele besturingssystemen (met name Android) gigantische marktpercentages aan het verkrijgen zijn. Je kunt je voorstellen dat in de toekomst, bijvoorbeeld met wearables, deze focus op mobiele besturingssystemen alleen nog maar groter zal worden. Maar met die toegenomen hoeveelheid aan interactie zullen we ook grotere en betere clouds nodig hebben en besturingssystemen die goed zijn in het omgaan met gigantische hoeveelheden data op servers.

 Toekomst

Wat voornamelijk zal veranderen is hoe we met besturingssystemen omgaan. In de film Her uit 2013 wordt de hoofdpersoon, gespeeld door Joaquin Phoenix, stapelverliefd op zijn “besturingssysteem”. Waar zoiets in de vroege dagen van besturingssystemen compleet krankzinnig zou zijn, kunnen we er ons nu best iets bij voorstellen. We zijn zo afhankelijk geworden van ons OS, dat we bijna niet meer zonder kunnen. Als je OS straks ook nog tegen je begint te praten (met de zwoele stem van Scarlett Johansson bijvoorbeeld, zoals in de film), en jou als persoon beter kent dan wie dan ook, dan bouw je inderdaad een bijzonder innige band op met een verzameling programma’s. In deze rubriek zullen we in de toekomst aandacht besteden aan de andere verzamelingen programma’s, die mensen zouden kunnen gebruiken naast Linux.