Column: Open source-desktop verbetert TCO met 40 %

Het gebruik van open source verlaagt het totaal van ICT-kosten voor desktop PC’s met 40 procent. De besparingen zitten in de kosten voor licenties én in drastisch lagere kosten voor beheer en onderhoud. Dat bewijs wordt geleverd door de Franse Gendarmerie, inmiddels halverwege met de migratie van 72.000 PC’s naar Ubuntu Linux. Majoor Stéphane Dumond: “De besparingen op licenties zijn slechts het topje van de ijsberg. Een geïndustrialiseerde open source-desktop levert een krachtige hefboom voor IT-governance.”

De Gendarmerie gebruikt nu 37.000 Linux desktops. Komende zomer is de overstap afgerond, en is de politiemacht Europa’s en waarschijnlijk ‘s wereld grootste voorbeeld van een overheidsdienst die werkt met open source op werkstations. “Het is mogelijk om duizenden Linux-desktops te implementeren. Dat tonen wij aan”, zei de majoor. Hij was één van de sprekers op de Evento Linux conferentie, die plaatsvond in Lissabon, Portugal, op 26 september.

Een tweede grote voordeel, naast de radicaal lagere TCO, (Total Cost of Ownership), is de leveranciersonafhankelijkheid. “Dit is van onschatbare waarde”, aldus Drumond. De desktop-migratie helpt de rijkspolitie de IT-organisatie te structureren, met als resultaat besparingen in tijd, human resources en geld. De Linux-desktops zijn een instrument voor kostenbeheersing bij de implementatie van nieuwe technologieën. “Het is een risico, maar een gecontroleerd risico, gecompenseerd door de lagere beheerslast.”

De Gendarmerie doet zelden een boekje open over de overstap naar Linux. De vorige publieke presentatie stamt uit 2009: pas na tussenkomst van Buitenlandse Zaken slaagt het Nederlandse overheidsprogramma voor open source (NOiV) erin luitenant-kolonel Xavier Guimard als spreker te krijgen op de jaarlijkse conferentie. Desondanks, Dumond is niet de enige klapper voor de Portugese Linuxconferentie.

Berekening

Ook Portugal gaat op grote schaal open source ICT-oplossingen en open ICT-standaarden inzetten. Het doel is net als bij de Gendarmerie rationalisatie van IT en verlagen van de kosten. Andre Vasconcelos, directeur van het Agentschap voor Administratieve Modernisering: “Om vergelijkingen tussen open source en bedrijfseigen oplossingen mogelijk te maken, verplichten we alle overheidsinstanties om de TCO te berekenen voor een periode van vier jaar, inclusief onderhoud, vergunningen, migratie en de productiviteit.”

Hij gaf alvast een voorzet van de uitkomst van zo’n berekening. Een proef met open source op de desktop, bij Portugals Algemene Inspectiedienst voor Culturele Activiteiten, toont dat een overstap de IT-kosten tot de helft kan terugsnijden (van 329.000 naar 169.000 per jaar). De TCO vermindert met 84 procent.

Volgens Vasconcelos bepaalt communicatie het succes van open source en open standaarden strategie. “Er is veel onwetendheid over de alternatieven voor fabriekseigen software.” Een inventarisatie toont dat open source wordt ingezet voor minder dan 4 procent van alle software-oplossingen. “Dat betekent dat er veel ruimte voor groei.”

Grondig voorbereiden De Gendarmerie is nu vier jaar bezig met de overstap op Linux. De eerste stappen, echter, zette het al tien jaar eerder. In 2004 krijgt de IT-afdeling van de politiemacht te horen dat het, tegen minimale kosten, alle gebruikers moet aansluiten op het interne computernetwerk en de vele tienduizenden PCs moet voorzien van standaard kantoorapplicaties.

Ze beginnen daarom met OpenOffice, in plaats van een kostbare uitbreiding van het aantal licenties voor dat ene, kleurloze alternatief. Een belangrijke tweede zet is de standaardisatie op het Open Document Format voor alle interne rapportage- en document-softwaretoepassingen. Twee jaar later, in 2006, rolt de politie op alle desktop PC’s webbrowser Mozilla Firefox en e-mailclient Mozilla Thunderbird uit, gevolgd door andere open source-desktoptoepassingen waaronder Gimp en VLC.

De eerste vijfduizend Ubuntu-Linux PC’s worden neergezet in 2008. Dat is het jaar waarin de IT-afdeling bij de Gendarmerie begint met de voorbereiding van de grootschalige, systematische inzet van Linux op desktop PC’s. In 2011 telt de politiemacht 20.000 Ubuntu-desktops, in 2012 komen er nog eens 10.000 bij.

Dit jaar stijgt het aantal Ubuntu PC’s met nog eens 5,000. Daarnaast is IT-afdeling bezig met de opwaardering van Ubuntu, van versie 10.04 naar 12.04, een installatie via het interne netwerk. In januari neemt de IT-afdeling de laatste hobbels, en begint het met de vervanging van de overige desktops.